• Lê Ng÷c Hân là con vua Lê Hi¬n Tông và bà Chiêu Nghi Nguy­n Th¸ Huy«n.

• Bà có nhan s¡c, thông minh, lÕi giöi th½ vån.

• Nåm 1786, anh hùng "áo väi c¶ ðào" Nguy­n Hu® ra B¡c v¾i chiêu bài "phù Lê di®t Tr¸nh". Ng÷c Hân vâng m®nh vua cha kªt duyên cùng Nguy­n Hu® và theo ông v« Thu§n Hóa.

• Nåm 1788, Nguy­n Hu® lên ngôi Hoàng Ъ trß¾c khi ra B¡c l¥n thÑ ba ð¬ di®t quân Thanh, l¤y niên hi®u Quang Trung, phong Ng÷c Hân làm Hæu Cung Hoàng H§u.

• Nåm 1789, sau khi ðÕi th¡ng quân Thanh, Nguy­n Hu® lÕi phong bà làm B¡c Cung Hoàng H§u.

• Nåm 1792, Quang Trung Hoàng Ъ ðµt ngµt bång hà. Bà viªt Tª Vua Quang Trung và Ai Tß Vãn ð¬ bày tö n²i ðau kh± cùng cñc cûng nhß n²i tiªc thß½ng vô hÕn cho ng߶i ch°ng anh hùng v¡n s¯.

• Tác ph¦m Ai Tß Vãn ch¸u nhi«u änh hß·ng cüa bän d¸ch Chinh Phø Ngâm cüa Ðoàn Th¸ Ði¬m, nhßng cûng không hiªm nhæng ðoÕn, nhæng câu tình ý cäm ðµng tha thiªt, làm rung ðµng lòng ng߶i.

• Có nhi«u giä thuyªt v« cái chªt cüa Ng÷c Hân Hoàng H§u, song thuyªt ðáng tin c§y nh¤t là bà m¤t vào nåm 1799 t× bài vån tª bà do Phan Huy Ích viªt, có chép trong Dø Am Vån T§p.

|