Thiên Ðô Chiªu




ích Thß½ng gia chí Bàn Canh ngû thiên, Chu th¤t ðãi Thành Vß½ng tam tï. Kh·i Tam ÐÕi chi s± quân tuçn vu kÖ tß, v÷ng tñ thiên tï. Dî kÏ ð° ðÕi trÕch trung, vi Ñc vÕn thª tØ tôn chi kª; thßþng c¦n thiên m®nh, hÕ nhân dân chí, c¦u hæu ti®n triªp cäi. C¯ qu¯c tµ diên tr߶ng, phong tøc phú phu. Nhi Ðinh Lê nh¸ gia, nãi tuçn kÖ tß, h¯t thiên m®nh, võng ðÕo Thß½ng Chu chi tích, th߶ng an quyªt ¤p vu tß, trí thª ðÕi ph¤t tr߶ng, toán s¯ ðoän xúc, bách tín hao t±n, vÕn v§t th¤t nghi. Trçm th§m th¯ng chi, b¤t ð¡c b¤t tï.

Hu¯ng Cao Vß½ng c¯ ðô ÐÕi La thành, trÕch thiên ð¸a khu vñc chi trung; ð¡c long bàn h± cÑ chi thª. Chính Nam B¡c Ðông Tây chi v¸; ti®n giang s½n hß¾ng bµi chi nghi. KÏ ð¸a quäng nhi thän bình, quyªt th± cao nhi säng khäi. Dân cß mi®t hôn ðiªm chi kh¯n; vÕn v§t cñc ph°n phø chi phong. Biªn lãm Vi®t bang, tß vi th¡ng ð¸a. Thành tÑ phß½ng bÑc th¤u chi yªu hµi; vi vÕn thª ðª vß½ng chi thßþng ðô.

Trçm døc nhân thØ ð¸a lþi dî ð¸nh quyªt cß, khanh ðÆng nhß hà ?




Chiªu d¶i ðô

ßa nhà Thß½ng ðªn vua Bàn Canh nåm l¥n ð¶i ðô; nhà Chu ðªn vua Thành Vß½ng cûng ba l¥n d¶i ðô. Phäi ðâu các vua th¶i Tam ÐÕi theo ý riêng mình mà tñ ti®n chuy¬n d¶i ? Chï vì mu¯n ðóng ðô · n½i trung tâm, mßu toan nghi®p l¾n, tính kª muôn ð¶i cho con cháu; trên vâng m®nh tr¶i, dß¾i theo ý dân, nªu th¤y thu§n ti®n thì thay ð±i. Cho nên v§n nß¾c lâu dài, phong tøc ph°n th¸nh. Thª mà hai nhà Ðinh, Lê lÕi theo ý riêng mình, khinh th߶ng m®nh tr¶i, không noi theo d¤u cû cüa Thß½ng, Chu, cÑ ðóng yên ðô thành · n½i ðây, khiªn cho tri«u ðÕi không ðßþc lâu b«n, s¯ v§n ng¡n ngüi, tråm h÷ phäi hao t±n, muôn v§t không ðßþc thích nghi. Trçm r¤t ðau xót v« vi®c ðó, không th¬ không ð±i d¶i.

Hu¯ng gì thành ÐÕi La, kinh ðô cû cüa Cao Vß½ng: · vào n½i trung tâm tr¶i ð¤t; ðßþc thª r°ng cuµn h± ng°i. Ðã ðúng ngôi Nam B¡c Ðông Tây; lÕi ti®n hß¾ng nhìn sông dña núi. иa thª rµng mà b¢ng; ð¤t ðai cao mà thoáng. Dân cß khöi ch¸u cänh kh¯n kh± ng§p løt; muôn v§t cûng r¤t mñc phong phú t¯t tß½i. Xem kh¡p nß¾c Vi®t ta, chï n½i này là th¡ng ð¸a. Th§t là ch¯n tø hµi tr÷ng yªu cüa b¯n phß½ng ð¤t nß¾c; cûng là n½i kinh ðô b§c nh¤t cüa ðª vß½ng muôn ð¶i.

Trçm mu¯n dña vào sñ thu§n lþi cüa ð¤t ¤y ð¬ ð¸nh ch± ·. Các khanh nghî thª nào ?



Chú thích:


|