DDo` o+i ! DDe^m nay do`ng so^ng Tu+o+ng da^ng cao
ma` ai ha't du+o+'i tra(ng nga` ...
Ngo^`i dda^y ta go~ va'n thuye^`n
Ta ca tra'i dda^'t co`n rie^ng ta
DDa`n dde^m tha^u
Tra'ch ai khinh nghe`o que^n nhau ...
DDo^i do`ng tie^?u su+?
- Te^n tha^.t la` Nguye^~n Va(n Cao, sinh nga`y
15 tha'ng 11 na(m 1923 ta.i tha`nh pho^' Ha?i Pho`ng.
trong mo^.t gia ddi`nh co^ng nha^n nghe`o.
Va(n Cao lo+'n le^n trong ca?nh thie^'u tho^'n, ddo'i kho^?.
- Thuo+? nho? Va(n Cao theo ho.c tru+o+`ng tie^?u ho.c Bonnal, sau le^n
ho.c trung ho.c ta.i tru+o+`ng do`ng Saint Joseph. Ba('t dda^`u ho.c a^m
nha.c tu+` dda^y\.
- Vi` gia ca?nh sa su't, Va(n Cao pha?i bo? ho.c ddi la`m; sau ddo'
so^'ng cuo^.c ddo+`i tha^'t nghie^.p lang thang, tu+. ho.c the^m a^m nha.c.
- Vie^'t ca khu'c dda^`u tay Buo^`n Ta`n Thu na(m 1939.
- DDa^`u tha^.p nie^n 40 la` tho+`i ky` ru+.c ro+~ nha^'t cu?a Va(n
Cao. Ha`ng loa.t ca'c ca khu'c no^?i tie^'ng no^'i dduo^i nhau ra ddo+`i:
Thie^n Thai (1941), Be^'n Xua^n (1942), Cung DDa`n Xu+a
(1942), Tru+o+ng Chi (1943)...
- Ngoa`i a^m nha.c ra, Va(n Cao co`n la` mo^.t va(n si~, mo^.t thi si~,
mo^.t ho.a si~ co' ta`i\. Na(m 1942, Va(n Cao le^n Ha` No^.i ho.c du+.
thi'nh ho^.i ho.a ta.i tru+o+`ng Cao DDa(?ng My~ Thua^.t DDo^ng Du+o+ng.
Tranh cu?a o^ng ddu+o+.c dda'nh gia' cao, nha^'t la` bu+'c Cuo^.c
Khie^u Vu~ Nhu+~ng Ngu+o+`i Tu+. Tu+?.
- Vie^'t Tie^'n Qua^n Ca tha'ng 11 na(m 1944. Ba`i ha't sau na`y
ddu+o+.c du`ng la`m Quo^'c Ca cu?a chi'nh phu? VNDCCH.
- 1946, o^ng tham gia kha'ng chie^'n cho^'ng Pha'p, va^~n tie^'p tu.c
sa'ng ta'c. La`ng To^i (1947), Nga`y Mu`a (1948) va`
Tru+o+`ng Ca So^ng Lo^ (1947) ra ddo+`i trong giai ddoa.n na`y\.
- Tham gia phong tra`o Nha^n Va(n Giai Pha^?m na(m 1958. Bi. phe^ pha'n,
chi? tri'ch ki.ch lie^.t mo^.t tho+`i gian. Sau ddo' te^n tuo^?i Va(n Cao
ddi da^`n va`o que^n la~ng.
- Sau 1980, ta'c pha^?m Va(n Cao da^`n da^`n ddu+o+.c phu.c ho^`i.
Na(m 1988, La', tuye^?n ta^.p tho+ dda^`u tie^n va` duy nha^'t cu?a
o^ng, ddu+o+.c xua^'t ba?n.
- Va(n Cao ma^'t va`o lu'c 4 gio+` sa'ng nga`y 10 tha'ng 7 na(m 1995
ta.i Be^.nh Vie^.n Hu+~u Nghi., Ha` No^.i, hu+o+?ng tho. 72 tuo^?i\.
Ta'c pha^?m cho.n lo.c
Ta`i lie^.u tham kha?o
- Ca Khu'c Va(n Cao, NXB A^m Nha.c
- Ta^.p San Ho+.p Lu+u, so^' 8, December 1992
- National Geographic, Vol 176 no 5, Nov 1989.
- Thi Ca Vie^.t Nam Hie^.n DDa.i, Tra^`n Tua^'n Kie^.t
- Ho^`i Ky' Pha.m Duy I, II, III, Pha.m Duy
- Tuo^?i Tre? Chu? Nha^.t, so^' 28, July 16, 1995
- CD Thie^n Thai vo+'i tie^'ng ha't A'nh Tuye^'t
- Video Va(n Cao -- Gia^'c Mo+ Mo^.t DDo+`i Ngu+o+`i, Ha~ng Phim Tre?