Nha^n Con Ngu+.a Go^~
To^i kho^ng a'c ca?m tho+ "mo+'i" na(m 1930. To^i tu+`ng dda~ co' tho+`i
say me^ ca'c nha` tho+ "mo+'i" va` ha`nh bu't du+o+'i bo'ng ho.\.
Nhu+ng to^i kho^ng muo^'n tie^'p tu.c. Tha`nh tu+.u cu?a ho. ddo`i ho?i ta pha?i thu+? nhu+~ng tha`nh tu+.u kha'c.
Tho+ "mo+'i" na(m 1930 chi.u a?nh hu+o+?ng na(.ng chu? nghi~a la~ng ma.n Pha'p the^' ky? XIX. No' chu+a ra kho?i quy~ dda.o cu?a ca'i ma` ca'c nha` thi pha'p ho.c go.i la` ddi.nh ly' DDala(mbe: "Chi? co' the^? coi la` u+u trong tho+ ca'i ddu+o+.c dda'nh gia' la` to^'i u+u trong va(n xuo^i !".
Tho+ kho^ng pha?i va(n xuo^i ddu+o+.c na^ng ca^'p, mo^ng ma' ta.i mo^.t my~ vie^.n. Va(n xuo^i chu? ye^'u du+.a va`o "y' ta.i ngo^n ta.i".
Tho+ kha'c ha(?n du+.a va`o "y' ta.i ngo^n ngoa.i".
DDa~ co' "y' ta.i ngo^n ngoa.i" ta^'t nhie^n, pha?i co^ ddu'c, dda nghi~a\.
DDa nghi~a vi` ca^u tho+ mang na(.ng li.ch su+? chu+~, hoa.t ddo^.ng o+? nhie^`u ta^`ng va(n ho'a, ca? trong y' thu+'c la^~n vo^ thu+'c ngu+o+`i vie^'t. Nha` tho+ i't nhie^`u ngoa.i ca?m chu+~.
Co' ngu+o+`i ho?i Malacme^:
-- O^ng ddi.nh no'i gi` trong ba`i tho+ ?
-- Ne^'u bie^'t ddi.nh no'i gi` thi` no'i, vie^.c gi` pha?i vie^'t tho+\.
La.i ho?i:
-- Sao to^i nhie^`u y' hay ma` la`m tho+ la.i kho^ng hay ?
-- Ngu+o+`i ta la`m tho+ kho^ng pha?i ba(`ng y' ma` ba(`ng chu+~.
Nha` tho+ la`m chu+~ chu? ye^'u kho^ng pha?i o+? nghi~a "tie^u du`ng" nghi~a tu+. vi. cu?a no' ma` o+? die^.n ma.o, a^m lu+o+.ng, ddo^. vang vo.ng, su+'c go+.i ca?m cu?a chu+~ trong tu+o+ng quan hu+~u co+ vo+'i ca^u tho+ ba`i tho+\.
No'i nhu+ Vale^ri, chu+~ trong tho+ va` va(n xuo^i tuy gio^'ng nhau ve^` hi`nh thu+'c nhu+ng kha'c nhau ve^` gia' tri. (ho'a tri. co' le~ ddu'ng ho+n).
Ngu+o+`i ddo.c tho+`i tru+o+'c la` mo^.t ngu+o+`i ddo.c tu+o+ng ddo^'i thu. ddo^.ng ti`m ly' gia?i mo^.t y' dda~ co' sa(~n.
Ngu+o+`i ddo.c tho+`i nay la` mo^.t ngu+o+`i ddo.c ti'ch cu+.c cu`ng tham du+. pha't nghi~a vo+'i nha` tho+\.
Ngu+o+`i ddo.c pha^`n na`o ddo^`ng ta'c gia? vo+'i ngu+o+`i vie^'t.
O^ng pho' ca? ngu+.a co' the^? la` mo^.t nha` tho+ kho^ng tu+. bie^'t. Nhu+~ng con ngu+.a cu?a o^ng ho. ha`ng vo+'i nhu+~ng con chu+~, no' sinh so^i na^?y no+? ba^'t ta^.n vo+'i tro+`i dda^'t.
DDa^y la` mo^.t loa.i ngu+.a go^~ dda(.c bie^.t, loa.i ngu+.a co^ng nghie^.p sinh ho.c ddo+`i mo+'i. Ngu+o+`i nghe^. si~ gia` dda~ ca^'y va`o ddo' gien cu?a so^' pha^.n.
Va` ca^u chuye^.n O^ng pho' ca? ngu+.a bie^'t dda^u cha(?ng la` mo^.t ngu. ngo^n ve^` thi pha'p, ve^` truye^`n tho^'ng, ddo^?i mo+'i\.
DDa.i su+ Co^? DDu+'c no'i: "Khi ta tro? ma(.t tra(ng, nhie^`u ngu+o+`i ma?i nhi`n ngo'n tay ma` que^n ma^'t ma(.t tra(ng".
Ba.n ddo.c tru+o+'c khi bu+o+'c va`o ba`i tho+ xin ta.m dde^? la.i ca'ch ddo.c tuye^'n ti'nh thua^`n duy ly' o+? ngu+o+~ng cu+?a nhu+ ngu+o+`i kha'ch bo? gia^`y tru+o+'c khi va`o mo^.t tra` tha^'t Nha^.t Ba?n.
Ba.n ha~y thu+? dde^? nhu+~ng hi`nh a?nh nhu+~ng con chu+~ trong ca^u tho+ da('t da^~n tre^n con ddu+o+`ng ta^m thu+'c ra kho?i lo^'i ddi chu+~ nghi~a "tie^u du`ng" mo^.t chie^`u quen thuo^.c ha`ng nga`y\.