Co^ Ha`ng Xe'n
-- Tha.ch Lam

Cho+. Huye^.n mo^.t tha'ng sa'u phie^n.
Ga(.p co^ ha`ng xe'n ke^'t duye^n Cha^u Tra^`n.

o^ Ta^m bo+'t me^.t ha(?n ddi khi nhi`n tha^'y ca^y dda va` ca'i qua'n ga.ch lo^. ra trong su+o+ng mu`. Cu`ng mo^.t lu'c, da~y tre dda^`u la`ng ga^`n ha(?n la.i, ca`nh tre nghie^ng nga? du+o+'i gio' tho^?i va` nghe tha^'y tie^'ng la' ra`o ra`o va` tie^'ng tha^n tre co't ke't. Co^ sa('p ve^` dde^'n nha` ro^`i, ga'nh ha`ng tre^n vai nhe. ddi, va` nhu+~ng ca'i uo^'n cong cu?a ddo`n ga'nh ba^y gio+` nhi.p vo+'i cha^n co^ bu+o+'c mau\. Co^ tha^'y cha('c da. va` a^'m cu'ng trong lo`ng, bo? ha(?n no^~i lo so+. tu+` na~y va^~n quanh qua^?n trong tri' khi co^ qua qua~ng ddo^`ng ro^.ng, tro+ go^'c ra. du+o+'i gio' ba^'c vi vu't tu+`ng co+n.

Qua ca'i co^?ng ga.ch cu~, co^ va`o ha(?n trong la`ng. Ngo~ to^'i ho+n, dda^'t ma^'p mo^ vi` tra^u bu+o+'c, nhu+ng co^ thuo^.c ddu+o+`ng lo^'i la('m. Cha^n co^ da^~m le^n la' tre kho^ va` tai nghe tie^'ng xao xa'c dda~ quen; mu`i be`o o+? du+o+'i ao va` mu`i ra. u+o+'t ddu+a le^n a^?m u+o+'t. DDi ngang ca'c nha` quen, co^ tha^'y a'nh sa'ng dde`n chie^'u qua ra`o, va` tie^'ng nhu+~ng ngu+o+`i quen thuo^.c o+? trong ddu+a ra\.

-- "A`, ba'c ca? Si~ dda~ ve^` ro^`i". La^`n na`o ha`ng ba'c cu~ng ba'n he^'t so+'m, ba'c cu~ng ra ve^` tru+o+'c vi` nha` co' con mo.n. Co`n co^, co^ cu~ng co' the^? ve^` so+'m ddu+o+.c vi` cho+. chie^`u cu~ng va('ng ngu+o+`i mua\. Nhu+ng co^ co`n cu+' vui chi. vui em, la^`n kha^`n o+? la.i\. "Chi? ta.i con Lie^n no' cu+' giu+~ mi`nh dde^? ve^` mo^.t the^?. Ba^y gio+` no' dda~ ve^` dde^'n nha` chu+a ?"

Co^ Ta^m la.i nghi~ dde^'n mi`nh, me. gia` ddang mong ddo+.i va` ca'c em ddang no'ng ruo^.t vi` qua`. Go'i ke.o bo?ng co^ dda~ go'i ca^?n tha^.n dde^? o+? du+o+'i thu'ng, mo^~i ddu+'a se~ ddu+o+.c hai ca'i\. Cha('c ha(?n chu'ng se~ vui mu+`ng la('m.

Ta^m vo^.i va~ bu+o+'c mau\. Tru+o+'c ddi`nh, sa^n ga.ch ro^.ng dda^`y bo'ng to^'i va` ye^n la(.ng; con sa^'u dda' va^~n phu.c ye^n tre^n be^. o+? ngoa`i, hi`nh da'ng quen thuo^c qua'. Bo^~ng co^ du+`ng la.i; co^ suy't va pha?i mo^.t ngu+o+`i o+? ngo~ re~ ra\. Ngu+o+`i kia cu~ng tra'nh sang be^n, sa't va`o ha`ng ra`o\. Nhu+ng Ta^m nha^.n ra ngay:

-- Ba'c My~ dda^'y u+ ? DDi dda^u ma` to^'i the^' ?

Ngu+o+`i kia tie^'n mo^.t bu+o+'c, nhi`n ta^.n ma(.t: "Ai ? A, co^ Ta^m, co^ ddi cho+. ve^`."

Ta^m dda~ bu+o+'c xa ro^`i, ha`ng tre vi vu't the^m, tro+`i la.i la^'m ta^'m mu+a la.nh ro+i xuo^'ng ma(.t. Co^ ddi qua nha` ba` cu. Nhie^u ro^`i ve^` dde^'n ngo~. Ca'nh cu+?a go^~ chu+a ddo'ng. Co^ xoay dda^`u ddo`n ga'nh dda^?y cu+?a ro^`i bu+o+'c va`o\. Ta^'t ca? ca'i to^'i ta(m re't mu+o+'t, va` ca'nh ddo^`ng hoang va('ng co^ dde^? la.i o+? ngoa`i\. DDa^y la` nha` ro^`i\. Mu`i pha^n tra^u no^`ng a^'m sa(.c ngay va`o co^?; thoa'ng qua, co^ nghe tie^'ng cha^n tra^u dda^.p trong chuo^`ng. Con va' tha^'y ddo^.ng su?a le^n, ro^`i cha.y la.i va^'p va`o cha^n qua^'n qui't. Trong nha` ma^'y ddu+'a em reo:

-- A, a'. Chi. Ta^m dda~ ve^`.

Ta^m dda(.t ga'nh o+? tre^n the^`m. A'nh dde`n chie^'u ra, co^ tha^'y qua^`n a'o la^'m ta^'m u+o+'t vi` mu+a bu.i\. Tha(`ng La^n cha.y ra tru+o+'c nha^'t, xuy't nu+~a va^'p va`o cu+?a bu+.c ba`n. Ro^`i tha(`ng A'i, con Be' cu~ng theo ra\.

-- Qua` cu?a chu'ng em dda^u, chi. ?

No' cu'i xuo^'ng ddi.nh lu.c va`o ga'nh ha`ng, Ta^m vo^.i ba?o em:

-- A^'y cho+', dde^? chi. la^'y cho, kho^ng khe'o vo+~ ca? ki'nh.

Co^ nhi`n xuo^'ng o^ ha`ng; mu+a chi? ho+i pho+'t tre^n ki'nh, chu+a vie^.c gi`. Ha`ng kho^ng co' ca'i gi` u+o+'t.

-- Ke.o dda^y, mo^~i ddu+'a hai chie^'c.

Chu'ng no' xu'm ca? chung quanh chi.\.

-- Em be' ngoan ngoa~n qua', dda^y pha^`n rie^ng chi. da`nh em dda^y na`y\.

Bo^~ng tie^'ng di.u da`ng cu?a ba` Tu' o+? du+o+'i nha` ddu+a le^n:

-- Ta^m con dda~ ve^` dda^'y u+ ?

-- Thu+a u, va^ng a.\.

Ba` Tu' dde^'n da('t lu~ con, khe~ ba?o:

-- Chu'ng ma`y ha'u a(n qua', kho^ng dde^? cho chi. va`o dde^'n nha` nu+~a. Ro^`i quay la.i Ta^m:

-- Con ru+?a cha^n tay ro^`i ddi a(n co+m ke?o ddo'i\. Sao ve^` muo^.n the^', con ?

-- Thu+a u, ho^m nay con ngo^`i cho+. Son a.\. Con Ga'i tu+` na~y o+? du+o+'i be^'p le^n cu+' ddu+'ng ma?i go'p chuye^.n o+? tre^n the^`m. Ba` Tu' quay ra ba?o:

-- Kia kho^ng ca^'t ha`ng va`o cho co^, co`n ddu+'ng la`m gi` o+? dda^'y ?

Trong nha` a^'m cu'ng, kha'c ha(?n o+? ngoa`i\. Ngo.n dde`n tha^n ma^.t chie^'u tre^n a'n thu+, nhu+~ng ne't va`ng dda~ cu~ cu?a ca^u ddo^'i hoa`nh phi lo+` mo+` a'nh trong bo'ng to^'i\. Ma^m co+m dda^.y lo^`ng ba`n co`n dde^? o+? giu+~a pha?n.

-- Con ngo^`i dda^y ro^`i a(n co+m. Tro+`i re't the^' na`y thi` mai nghi? cho. tho^i con a.\. Di la`m gi` cho no' kho^? ?

Em be' no'i theo:

-- Chi. o+? nha` vo+'i chu'ng em chi. a.\. Mai chu? nha^.t chu'ng em ddu+o+.c nghi?.

Ta^m mi?m cu+o+`i xoa dda^`u em. Co^ sung su+o+'ng vi` tha^'y me. sa(n so'c, ca'c em me^'n ye^u\. Bao nhie^u no^~i me^.t nho.c co^ tha^'y tie^u ta'n ca?. Nhu+~ng lu'c na`y khie^'n co^ que^n he^'t ca? bao nhie^u no^~i e nga.i kho' kha(n. Co^ tha^'y vui ve? va` na^?y no+? trong tha^m ta^m nhu+~ng y' muo^'n to^'t dde.p cho gia ddi`nh. Ba` Tu' la.i a^u ye^'m giu.c:

-- Con a(n co+m ddi, kho^ng ddo'i\. Tho^i, ha~y dde^? dda^'y ro^`i ba?o con sen no' ca^'t cho co' ddu+o+.c kho^ng.

Ta^m dda'p: "va^ng"; nhu+ng co^ va^~n chu+a la.i ngo^`i a(n ngay\. Co^ co`n thu xe^'p ha`ng dda~; hai ca'i ho^.p go^~ vuo^ng ddu+.ng ca'c thu+'c ha`ng, va` nhu+~ng go'i buo^.c ky~ trong thu'ng. Ta^'t ca? vo^'n lie^'ng quy' ba'u, bo+?i nho+` no', co^ kie^'m lo+`i nuo^i ca'c em, giu'p ddo+~ cha me. tu+` nga`y trong nha` su't ddi va` o^ng Tu' o+? tre^n ti?nh do.n ve^` dda~ ba bo^'n na(m nay ro^`i\. Ruo^.ng nu+o+ng chi? co`n ho+n ma^~u, ca^'y ddu? tho'c a(n, va` ca(n nha` ga.ch cu~ na`y la` nha` tho+`, chung ca? ho.\. O^ng Tu' ddo^. ma('t ke'm cu~ng tho^i kho^ng da.y ho.c nu+~a\. Ta^m ho?i me.:

-- Tha^`y con chu+a ve^` co+, u ?

Ba` Tu' cha^.m ra~i dda'p lo+`i con, an pha^.n:

-Tha^`y sang cho+i be^n o^ng cha'nh tu+` ho^m qua, de^~ thu+o+`ng co`n o+? va`i nga`y mo+'i ve^`.

Hai me. con bie^'t ra(`ng, co' ve^` nha` o^ng Tu' cu~ng buo^`n cha? bie^'t la`m gi`, ro^`i la.i dde^'n ddi cho+i quanh qua^?n ca'c ngu+o+`i trong la`ng.

Bu+~a co+m ngon la`nh qua', Ta^m ngo^`i a(n du+o+'i con ma('t hie^`n tu+` va` thu+o+ng me^'n cu?a me.\. Ca'c em co^ qua^y qua^`n ca? chung quanh, ho?i chuye^.n cho+. bu'a cu?a chi.\. Ta^m nga('m nghi'a ca'c ne't ma(.t xinh xe?o, nhu+~ng con ma('t nga^y tho+ lo'ng la'nh du+o+'i ma'i to'c to+ cu?a ca'c em: co^ tha^'y lo`ng dda^`m a^'m va` tu+. kie^u, lo`ng ngu+o+`i chi. chi.u kho' nho.c dde^? kie^'m tie^`n nuo^i ca'c em a(n ho.c. Co^ ho?i han sa'ch vo+? cu?a tha(`ng La^n va` tha(`ng A'i, ho.c lo+'p ba o+? tru+o+`ng la`ng. Nga`y tru+o+'c, tho+`i co`n sung tu'c, co^ cu~ng dda~ ca('p sa'ch ddi ho.c va` ve^` nha` la.i ddu+o+.c o^ng Tu' da.y the^m chu+~ nho\. Nhu+ng dda~ la^u, co^ ro+`i bo? quye^?n sa'ch, dde^? bu+o+'c cha^n va`o cuo^.c ddo+`i ro^.ng ra~i ho+n, kho' kha(n va` cha(.t che~. Buo^n ba'n ba^y gio+` mo^~i nga`y mo^.t cha^.t va^.t, bo+?i co^ vo^'n i't. Ta^'t ca? ga'nh ha`ng cu?a Ta^m chi? dda'ng gia' hai chu.c ba.c. Gia' na`ng co' nhie^`u tie^`n dde^? buo^n va?i ba'n ca'c cho+. nhu+ Lie^n.

-- Tho^i, ca'c em ddi ngu? ddi, mai co`n da^.y so+'m ma` ddi ho.c chu+'.

La^n cu+o+`i, tra? lo+`i chi.:

-- Mai chu? nha^.t co+ ma`, chi. que^n ro^`i a` ? To^'i nay em thu+'c ro~ khuya dde^? no'i chuye^.n vo+'i chi.\.

Nhu+ng mo^.t la't sau, trong ca(n nha` ye^n ti~nh, chi? co`n Ta^m va` ba` Tu' ngo^`i tre^n pha?n: co^ kie^?m ddie^?m va` xe^'p dda(.t la.i ca'c thu+'c ha`ng dde^? mai ddi phie^n cho+. Ba(`ng chi'nh. Nhu+~ng thu+' ha`ng nho nho?, kha'c nhau va` xinh xa('n: cuo^.n chi?, bao kim, ho^.p bu't, cu'c a'o, gia^'y lo+, mo^.t tra(m thu+'c la(.t va(.t qua la.i tre^n ngo'n tay nho? cu?a thie^'u nu+~, vu+`a quy' ba'u la.i vu+`a i't o?i\. Mo^~i thu+' ddo^'i vo+'i Ta^m co' mo^.t linh ho^`n rie^ng, va` co^ ha`ng lo+` mo+` ddoa'n hie^?u trong tha^m ta^m nhu+~ng kho' nho.c va` co^ng cu?a dda~ la`m tha`nh chu'ng. Ta^m dda~ the^m va`o va`i thu+'c ha`ng mo+'i ba('t dda^`u ba'n ddu+o+.c o+? cho+.: pha^'n xoa ma(.t, da^`u bo^i to'c va` son thoa mo^i\. Co^ nga('m nghi'a tre^n tay ca'i o^'ng sa'p con ba(`ng ddo^`ng, ha`o ru+o+~i mo^.t ca'i -- ddu+.ng mo^.t cha^'t ddo? tho+m la`m tha('m tu+o+i mo^i ca'c thie^'u nu+~ o+? tre^n ti?nh. DDo^i khi trong buo^?i cho+. Ta^m dda~ ddu+o+.c tha^'y mo^.t va`i co^ ga'i ti?nh ve^` que^, da tra('ng, mo^i ddo?, li.ch su+. va` sang tro.ng. Co' la^`n, mo^.t dde^m khuya, Ta^m dda~ la^'y sa'p bo^i le^n mo^i mi`nh va` nga('m tro^.m bo'ng trong chie^'c gu+o+ng tro`n nho?. Co^ Ba\. Co^ ho+i the.n tha^'y bo'ng mi`nh trong ddo', vo+'i ddo^i mo^i ddo? nhu+ sa^~m ma'u\...

-- DDo^. na`y, ha`ng co' ba'n ddu+o+.c kho^ng con ?

-- Thu+a u, cu~ng kha' a.\.

Chi. Lie^n ba'n va?i cu~ng cha(?ng dde.p ba(`ng. Ta^m bie^'t mi`nh xinh nha^'t cho+.\. Bo.n con trai cu+' hay quanh qua^?n cho^~ co^ ngo^`i va` buo^ng lo+`i tro`ng ghe.o\. Nhu+ng co^ kho^ng dde^? y': Ta^m tha^'y vu+~ng va`ng o+? gia' tri. va` lo`ng cao quy' cu?a mi`nh.

Na`ng dda~ dda?m ddang nuo^i ca? mo^.t nha`, vo+'i la.i, tru+` phi la` co^ ga'i hu+ kho^ng ke^?, co`n ai o+? ddi.a vi. na`ng cu~ng pha?i ta?o ta^`n buo^n ba'n nhu+ the^'. La`m vie^.c, ddo^'i vo+'i Ta^m, la` le^. chung cu?a ngu+o+`i ta\. Co^ tha^'y chung quanh toa`n nhu+~ng dda`n ba` chi.u kho' la`m a(n va^'t va? dde^? nuo^i cho^`ng, nuo^i con. Kho^ng bao gio+` Ta^m nghi~ cho mi`nh, cho cuo^.c ddo+`i rie^ng cu?a co^\.

Nhu+ng Ta^m cu~ng kho^ng kho?i tha('c ma('c va^?n vo+ cho tha^n the^'; Ta^m ngu+?ng le^n nhi`n ne't ma(.t hie^`n tu+` cu?a ba` Tu', ro^`i quay ddi, ho+i e the.n. Vi` na`ng co' ta^m su+. ki'n rie^ng. Hi`nh a?nh mo^.t ngu+o+`i con trai lanh lo+.i, mie^.ng tu+o+i nhu+ hoa, a(n no'i me^`m mo?ng de^~ nghe\. Nhu+~ng nga`y phie^n cho+. Ba(`ng, Ta^m thu+o+`ng tha^'y ngu+o+`i a^'y ra ha`ng Ta^m mua kim chi?. Na`ng ma(.t xuo^'ng ha`ng tha^'y ca'i nhi`n a^u ye^'m cu?a ngu+o+`i con trai a^'y dde` na(.ng tre^n ngu+o+`i\. Ma' Ta^m pho+n pho+'t ddo?. Ca^u chuye^.n ngu+o+.ng nghi.u va` gio'ng mo^.t nhu+ng na`ng tha^'y ta^m ho^`n say su+a nhu+ nha^'p ru+o+.u\.

Ngu+o+`i ta ba?o ddo' la` ca^.u gia'o tru+o+`ng la`ng. Ve? ngu+o+`i ddu'ng dda('n, co' tu+ ca'ch, chu+' kho^ng cho+'t nha? nhu+ nhu+~ng anh trai la`ng kha'c. Nhu+ng nhi`n ca'i a'o lu+o+ng cu~, Ta^m cu~ng ddoa'n la` ca^.u gia'o nghe`o thi` pha?i\. Cu~ng nhu+ na`ng.

Lu'c le^n giu+o+`ng na(`m, du+o+'i ta^'m cha(n mo?ng va` la.nh. Ta^m co`n to+ tu+o+?ng ma~i dde^'n con ngu+o+`i xinh trai a^'y\. Trong nha` dda~ ngu? ye^n ti~nh ca? ro^`i\. Tre^n a'n thu+, be^n ngo.n dde`n hoa ky`, cho^`ng sa'ch va` ca'i o^'ng bu't cu?a La^n, A'i che khua^'t a'nh sa'ng. Ca'c em na`ng -- nhu+~ng ddu+'a em tho^ng minh va` ngoan ngoa~n qua' -- kho^ng bie^'t na`ng co' ta?o ta^`n ma~i ddu+o+.c dde^? kie^'m tie^`n mua gia^'y bu't cho chu'ng a(n ho.c kho^ng ? Ta^m mo+ ma`ng nghi~ dde^'n su+. tha`nh co^ng cu?a ca'c em sau na`y: ddo^~ dda.t ro^`i la`m tre^n ti?nh giu'p tha^`y me.\. Nha` na`ng la.i sung tu'c va` ma't ma(.t nhu+ xu+a\.

Ngu+o+`i chi. mo^.c ma.c va` a^u ye^'m a^'y nghi~ ngo+.i trong dde^m ye^n la(.ng. Tie^'ng tro^'ng ca^`m canh dda~ qua nu+?a dde^m, na`ng mo+'i khe~ tho+? da`i, nha('m ma('t ngu?.

Ta^'t ca? nhu+~ng no^~i lo la('ng lui ddi va` ta^m ho^`n gia?n di. cu?a thie^'u nu+~ ddu+o+.c nghi? ye^n ti~nh.

Sa'ng so+'m ho^m sau, trong gio' ba^'c la.nh, Ta^m dda~ mo+? co^?ng ga'nh ha`ng le^n cho+.\. Su+o+ng tra('ng co`n dda^`y o+? ca'c ngo~ trong la`ng; mu`i ro+m ra'c va` co? u+o+'t thoang thoa?ng bo^'c le^n, mu`i quen cu?a que^ hu+o+ng va` cu?a dda^'t ma^`u khie^'n Ta^m tha^'y de^~ chi.u va` the^m can dda?m. Na`ng ra?o bu+o+'c cho mau cho'ng dde^'n cho+.\.

Ca'i ddo`n ga'nh cong xuo^'ng vi` ha`ng na(.ng, ki~u ki.t tre^n ma?nh vai nho? be' theo nhi.p ddie^.u cu?a bu+o+'c ddi\. Chi.u kho', chi.u kho' tu+`ng ti' mo^.t, he^'t bu+o+'c no. sang bu+o+'c kia, cu+' the^' ma` ddi kho^ng nghi~ ngo+.i\. Ta^m tha^'y nga`y nay cu~ng nhu+ mo.i nga`y, nga`y mai cu~ng the^' nu+~a; ta^'t ca? cuo^.c ddo+`i na`ng lu'c na`o cu~ng chi.u kho' va` he^'t su+'c, nhu+ ta^'m va?i tho^ de^.t dde^`u nhau\. Co' pha?i dda^u chi? mo^.t mi`nh co^; trong nhu+~ng lu~y tre xanh kia, bao nhie^u ngu+o+`i cu~ng nhu+ co^, cu~ng pha?i chi.u kho' va` nho.c nha(`n, dde^? kie^'m tie^`n nuo^i cho^`ng, nuo^i con, nuo^i ca'c em. Ta^m kho^ng cha'n na?n cu~ng kho^ng tu+. kie^u, chi? tha^'y ye^n ta^m cha('c cha('n, nhu+ nhie^`u ngu+o+`i kha'c cu~ng la`m vie^.c, cu~ng so^'ng nhu+ na`ng.

Ta^m cu+' bu+o+'c dde^`u cha^n va` dde^'n cho+. va^~n co`n so+'m. Na`ng ba`y ha`ng tre^n khoa?ng dda^'t na`ng va^~n ngo^`i xu+a nay\. A'nh sa'ng dda^`u tie^n cu?a ma(.t tro+`i la^'p la'nh tre^n ma(.t ki'nh ca'c o^ ha`ng. Ca'c ma`u ddua nhau tha('m tu+o+i du+o+'i ngo'n tay xinh xa('n cu?a Ta^m: nhu+~ng cuo^.n chi? mu+o+.t, nhu+~ng ca'i cu'c xa` cu+`, nhu+~ng gu+o+ng lu+o+.c sa'ng loa'ng. Ca'i gi` cu~ng sa.ch se~ nga(n na('p, nho? nha('n nhu+ co^ng vie^.c, nhu+ y' nghi~ cu?a co^ ha`ng xe'n.

Kho^ng khi' gia' va` trong cu?a buo^?i sa'ng la`m ho^`ng da de? va` khie^'n ma'u cha.y ma.nh. Ta^m tha^'y vui ve? nhanh nhe.n trong ngu+o+`i\. Chi. Lie^n vo+'i tha(`ng nho? ga'nh va?i cu~ng dda~ dde^'n ro^`i\. Hai chi. em cu+o+`i no'i chuye^.n tro` nhu+ ddo^i chim se?:

-- Ho^m qua ma`y ba'n ddu+o+.c bao nhie^u ? Tao ngo^`i ma~i chi? ba'n cho ba` ly' co' mo^.t ta^'m lu.a\.

Ta^m dda'p:

-- The^' co`n gi` nu+~a; ba(`ng ca? nga`y la~i cu?a tao kie^'m.

Cho+. mo^~i lu'c mo^.t o^`n a`o\. Ngu+o`i dde^'n ho.p dda~ ddo^ng. Ca'i ddo^ng ddu'c va` o^`n a`o a^'y khie^'n cho Ta^m nhu+ li.m ddi\. Tie^'ng no'i, tie^'ng cu+o+`i ddu`a, chu+?i ru?a tra`n dda^`y ca? ma^'y gian ha`ng. Su+. hoa.t ddo^.ng ru+.c ro+~ va` nhie^`u ma`u\. Ca'c ha`ng qua` ba'nh, ca'c thu+'c ha`ng re? tie^`n va` vu.n va(.t o+? tho^n que^, nhu+~ng hoa qua? chua cha't ha'i xanh trong vu+o+`n nha`, va` be^n kia ddu+o+`ng, mu`i tho+m no^`i cha'o no'ng cu?a chi. Tu+ bay ra nga`o nga.t.

Ta^m kho^ng nghi~ ngo+.i, lo la('ng gi` nu+~a\. Su+. buo^n ba'n, ma(.c ca? bao bo.c la^'y na`ng nhu+ mo^.t ho+i gio' no'ng.

Ta^'t ca? ha`ng to^?ng trong buo^?i phie^n na`y\. Tu+` nhu+~ng ngu+o+`i dda`n ba` nghe`o a(n ma(.c ra'ch ru+o+'i, cho dde^'n ca'c ba` to^?ng, ba` ly', va'y so^`i, tha('t lu+ng ddu~i va` a'o bo^ng me^`m, tu'i na(.ng nhu+~ng tie^`n. Mo^.t hai co^ tre^n ti?nh, chu+`ng con ga'i o^ng thu+`a hay o^ng chu? ty o+? huye^.n, vui ddu`a ddi la.i trong cho+., ra(ng tra('ng va` mo^i ddo?. Ta^m tha^'y ho. hi`nh nhu+ vo^ ta^m va` sung su+o+'ng la('m thi` pha?i: ca'c co^ ba' vai nhau mua he^'t thu+'c na`y, thu+'c no. kho^ng tie^'c tie^`n, nga^y tho+ nhu+ con tre?. Ta^m va` Lie^n nhi`n nhau mi?m cu+o+`i\.

Ga^`n tru+a, ca^.u gia'o ra\. Va^~n con ngu+o+`i ma?nh re? va` nho nha~ trong chie^'c a'o lu+o+ng cu~. Bo^'n ma('t nhi`n nhau: Ta^m ma' ddo? bu+`ng, tay kho^ng bie^'t la`m gi`. Ca^.u gia'o ngu+o+.ng nghi.u, nu+?a muo^'n ngo^`i xuo^'ng be^n ha`ng, nu+?a kho^ng da'm. Chi? co' Lie^n la` tinh nghi.ch, so^'ng su+o+.ng la.i hay no'i ddu`a:

-- Ki`a o^ng gia'o, mo+`i o^ng mua ha`ng cu?a em no' ddi\.

Ro^`i co^ nga? dda^`u ra sau cu+o+`i nga(.t nghe~o, trong lu'c Ta^m ddu+a ma('t tra'ch va` ca^.u gia'o khe~ mi?m cu+o+`i\.

Vu. ga(.t ha'i xong, ca^.u gia'o Ba`i nho+` ngu+o+`i mo^'i la'i dde^'n ho?i Ta^m. Ba` mo^'i la` ngu+o+`i co^ trong ho. nhu+ ba` Tu'. Sai khi khen ngo+.i ca^.u gia'o la` ngu+o+`i chi' thu' ne^'t na, ba` mo^'i ba?o:

-- To^i cu~ng vi` ti`nh chi. em no'i giu'p cho cha'u no' ne^n vo+. cho^`ng. Ca^.u gia'o tuy nghe`o nhu+ng la` con nha` the^' gia, o^ng cu. tru+o+'c cu~ng co' ddi da.y ho.c. Cha'u Ta^m no' ma` ve^` la`m da^u nha` a^'y thi` kho^ng co`n pha?i qua?n nga.i ddie^`u gi` nu+~a\.

Ba` Tu' ca?m o+n va` dda'p:

-- Va^ng, ba` dde^? cho ro^`i to^i ho?i cha'u xem the^' na`o dda~.

Ba` mo^'i cu+o+`i, vu+`a ddu+'ng da^.y vu+`a tra? lo+`i:

- DDu+o+.c no+i xu+'ng dda'ng, mi`nh ba(`ng lo`ng thi` ga?, chu+' co`n ca^`n gi` pha?i ho?i no' nu+~a\.

Sau khi ba` mo^'i ve^`, ba` Tu' ddem ca^u chuye^.n ho?i o^ng Tu'; o^ng ba?o:

-- Ba` xem cho^~ na`o ne^n ga? thi` ga?, kho^ng pha?i ho?i to^i la`m gi`.

Ro^`i o^ng la.i xa'ch o^ ddi cho+i sang la`ng kha'c. Ba` nhi`n theo o^ng, tho+? da`i\. Tu+` nga`y trong nha` ke'm su't dde^'n gio+`, o^ng Tu' nhu+ ngu+o+`i ma^'t ho^`n, cha(?ng co`n dde^? y' dde^'n co^ng vie^.c gi` nu+~a\. Vie^.c trong nha` o^ng dde^? ba` tro^ng nom. Ba` nghi~ dde^'n Ta^m a^u ye^'m, Ne^'u kho^ng co' no' so+'m ho^m buo^n ba'n thi` ba` cu~ng kho^ng bie^'t xoay so+? va`o dda^u\. Nha` na(m, sa'u mie^.ng a(n, la.i hai con ddi ho.c, ho+n ma^~u ruo^.ng ca^'y chi? ddu? tho'c du`ng. Ba` la.i cho+.t nghi~: ne^'u Ta^m ddi la^'y cho^`ng thi` la`m the^' na`o ?

Tuy va^.y, buo^?i chie^`u ho^m a^'y ba` go.i Ta^m va`o buo^`ng va` no'i cho Ta^m bie^'t. Ta^m ye^n la(.ng nghe, ro^`i thu+a:

-- Con ma` ddi la^'y cho^`ng thi` ai kie^'m tie^`n cho ca'c em a(n ho.c ? Tho^i u cu+' dde^? con o+? nha` buo^n ba'n va` tro^ng nom nha` cu+?a cho tha^`y u\.

Ba` Tu' nhi`n con, thu+o+ng me^'n:

-- Kho^ng ddu+o+.c, con ga'i dde^'n tuo^?i pha?i ddi la^'y cho^`ng, chu+' con o+? nha` ma~i hay sao ? U se~ la`m ha`ng sa'o dde^? kie^'m the^m chi tie^u trong nha`. Con cu+' nghe u ddi\.

Ba` the^m:

-- Vo+'i la.i kho^ng dda'm na`o ho+n dda'm na`y nu+~a\. Ba` cu. dda(`ng a^'y cu~ng hie^`n la`nh va` ca^.u Ba`i la` ngu+o+`i ne^'t ha.nh ddu+'ng dda('n. Con ve^` nha` a^'y thi` u mu+`ng la('m.

Ta^m cu'i ma(.t the.n ddo? hai go` ma'; na`ng tu+o+?ng dde^'n ca^.u gia'o, con ngu+o+`i xinh trai va` nha~ nha(.n, ma` mo+'i buo^?i ga(.p la^`n dda^`u, na`ng dda~ me^'n ye^u ngay\. Nhu+ng bo? nha` ddi la^'y cho^`ng ? Tha(`ng La^n va` tha(`ng A'i la^'y tie^`n dda^u ma` mua sa'ch vo+? ho.c ? Nghi~ dde^'n me. gia` pha?i la`m lu.ng va^'t va? lo`ng Ta^m la.i kho^ng no+~. Na`ng kho'c no'i:

-- Tho^i, u cu+' dde^? con o+? nha` ha^`u ha. tha^`y va` sa(n so'c ca'c em. Chu'ng no' co`n be' da.i ca?, ne^'u con ddi thi` ai la` ngu+o+`i tro^ng nom nha` cu+?a\.

Nhu+ng thu+o+ng con, ba` Tu' kho^ng nga^`n nga.i chu't na`o\. Ba` ba(`ng lo`ng cho Ta^m va` nha('n tin cho ba` mo^'i bie^'t. Be^n nha` trai xin cu+o+'i ngay tru+o+'c Te^'t.

Nga`y ve^` nha` cho^`ng, Ta^m buo^`n ra^`u kho^ng thie^'t gi` trang ddie^?m. Na`ng go.i ca'c em va`o trong buo^`ng dde^? tu+` bie^.t: La^n va` A'i ni'u la^'y co^? Ta^m qua^'n qui't, kho^ng muo^'n ro+`i ra\. Na`ng a^u ye^'m da(.n do`:

-- Ca'c em o+? nha` chi.u kho' a(n, ho.c nhe' ddu+`ng dde^? cho tha^`y u pha?i phie^`n lo`ng. Ro^`i tha'ng tha'ng chi. se~ gu+?i tie^`n ve^` cho ca'c em tie^u\.

Ta^m ngu+`ng la.i, u+'a nu+o+'c ma('t kho^ng no'i ddu+o+.c nu+~a\. Na`ng xo^'c em be' le^n ho^n ro^`i ra ngoa`i le^~ ta. cha me.\.

DDa'm ru+o+'c da^u theo con ddu+o+`ng nho? trong la`ng ddi ra ca'nh ddo^`ng. Hai be^n ngo~, ngu+o+`i trong la`ng ddu+'ng xem co^ da^u va` chu' re^? mo+'i\.

Buo^?i chie^`u ho^m a^'y, trong nha` ba` Tu' tro+? ne^n la.nh le~o va` va('ng kho^ng. Bu+~a co+m chi? co' ma^'y me. con ngo^`i a(n. Lu'c tha('p dde`n, ba` tu' go.i con sen le^n ba`n no'i chuye^.n ve^` Ta^m cho ddo+~ buo^`n. Tha(`ng La^n va` A'i cu~ng nga^?n ngo+ nho+' chi.\. Kho^ng co`n nhu+~ng buo^?i to^'i cho+` ddo+.i chi. Ta^m ga'nh ha`ng ve^`, nghe tie^'ng cu+o+`i no'i vui ve? cu?a chi. va` mong ddo+.i chia qua` nu+~a\. Chu'ng ngo^`i nghe chuye^.n ba` tu' ma~i to+'i khuya ro^`i gu.c tre^n sa'ch ngu?.

Ve^` nha` cho^`ng ddu+o+.c va`i ho^m, Ta^m la.i pha?i ddi ba'n ha`ng ngay dde^? kho?i ma^'t ma^'y phie^n cho+. Te^'t. Nha` cho^`ng na`ng cu~ng nghe`o, nha` cu+?a kho^ng co' gi`. Ca^.u Ba`i da.y ho.c trong la`ng ddu+o+.c da(m ba^?y bo^`ng ba.c lu+o+ng. Bao nhie^u vie^.c chi tie^u trong nha` la.i tro^ng ca? va`o mi`nh na`ng.

Ba^y gio+` ga'nh ha`ng tro+? ne^n na(.ng qua' tre^n ddo^i vai nho? be'. Chie^'c ddo`n ga'nh ca`ng cong xuo^'ng va` re^n ri?. Ngoa`i giang so+n nha` cho^`ng na`ng pha?i ga'nh va'c, Ta^m la.i co`n lo sao kie^'m ddu+o+.c ddu? tie^`n dde^? the^m cho cho ca'c em a(n ho.c. Trong su+o+ng muo^'i so+'m re't va` gia' la.nh, na`ng dda~ pha?i bu+o+'c ra ngo~ dde^? ddi cho+. ro^`i\. Tre^n con ddu+o+`ng ma^'p mo^ va` dda^'t ra('n, Ta^m bu+o+'c nhu+~ng bu+o+'c nho? va` mau\. DDo+`i na`ng la.i kho' nho.c va` co^' su+'c ke^' tie^'p nhau\. Co' khi Ta^m tu+o+?ng na`ng va^~n co`n o+? nha`, va^~n co`n con ga'i va` buo^?i chie^`u na`ng se~ ga'nh ha`ng ve^` ca(n nha` cu~, tha^'y ca'c em ra ddo'n va` nghe tie^'ng me. na`ng di.u da`ng sa(n ho?i\. Nhu+ng kho^ng, ba^y gio+` na`ng kho^ng ddu+o+.c ve^` nha` me. luo^n nu+~a\. Gia ddi`nh cu?a cho^`ng la` gia ddi`nh cu?a na`ng: na`ng pha?i lo tie^`n cho cho^`ng vu. thue^'. Nhu+~ng lu'c gio^~ Te^'t, pha?i may va' cho Ba`i: chie^'c a'o lu+o+ng mo+'i cha`ng sa('m nga`y cu+o+'i ba^y gio+` dda~ ba('t dda^`u ba.c va` ra'ch ro^`i\.

Nga`y phie^n cho+. ddo^'i vo+'i na`ng cu~ng ke'm vui\. Ma' na`ng ho^`ng ho+n, mo^i na`ng tha('m the^m, ngu+o+`i ta ba?o na`ng ba^y gio+` dde.p ra ho+n tru+o+'c. Nhu+ng na`ng ca^`n gi` nhu+~ng ca'i ddo' nu+~a\. Bo.n trai la`ng kho^ng co`n cho`ng ghe.o na`ng, va` trong lo`ng na`ng cu~ng kho^ng co`n ca'i tho+`i con ga'i duye^n tha('m va` cho+` mong dda~ he^'t ro^`i\. Na`ng chi? co`n la` mo^.t ngu+o+`i dda`n ba` ta?o ta^`n ho^m so+'m dde^? nuo^i cho^`ng. Buo^?i phie^n cho+. Ba(`ng, Lie^n ngo^`i ca.nh na`ng nhi' nha?nh khoe:

-- Na`y Ta^m xem, to^i mo+'i sa('m ddu+o+.c ca'i na`y dde.p la('m.

Lie^n ddu+a ra mo^.t ddo^i khuye^n va`ng co^ mo+'i gu+?i dda'nh o+? tre^n ti?nh. Ta^m ca^`m la^'y nga('m nghi'a tre^n tay\. Ma('t na`ng sa'ng le^n, Ta^m nghi~ dde^'n nhu+~ng buo^?i no'i chuye^.n vo+'i Lie^n khi na`ng chu+a la^'y cho^`ng. Hai chi. em ba`n ve^` nhu+~ng ddo^` trang su+'c, va` ddo^i khuye^n la` ca'i u+o+'c vo.ng tuye^.t ddi'ch cu?a hai co^ ga'i que^\. Hai ngu+o+`i buo^?i va`o cu~ng nha('c dde^'n, va` cu`ng he.n nhau da`nh du.m dde^? sa('m mo^.t ddo^i ddeo Te^'t.

-- DDe.p qua' nhi?. Chi. mua he^'t bao nhie^u ?

Na`ng nga^?n ngo+ ddu+a tra? la.i Lie^n, ye^n la(.ng nhi`n ba.n ma('c va`o tai\. Ta^m nghi~ kho^ng bao gio+` na`ng co' thu+' a^'y nu+~a\. La`m sao da`nh du.m ddu+o+.c chu+`ng a^'y tie^`n, ma` ne^'u co' so^' tie^`n a^'y nu+~a na`ng cu~ng co`n pha?i dde^? tie^u vie^.c nha`, hay gu+?i cho ca'c em. La^n dda~ le^n ho.c tru+o+`ng ti?nh, su+. to^'n ke'm la.i ta(ng the^m. Da.o he` na(m ngoa'i no' dda~ la^'y cu?a na`ng ho+n chu.c ba.c. Ho^m qua, ba` Tu' la.i nha('n ngu+o+`i ba?o gu+?i the^m cho no' dde^? no^.p gia^'y ddi thi\. Na`ng lo qua'. Nhu+~ng so^' tie^`n na`ng cho em la` tie^`n da`nh du.m rie^ng cu?a na`ng; Ta^m pha?i ddu+a gia^'u, so+. me. cho^`ng va` cho^`ng na`ng bie^'t. Nhie^`u la^`n Ba`i dda~ ga('t vo+'i na`ng, vi` Ta^m kho^ng co`n tie^`n ddu+a\. Va` nhu+~ng lo+`i cu?a me. cho^`ng na`ng dda~ ba('t dda^`u co' ve? dday nghie^'n va` nghi ngo+`.

Hai na(m sau, Ta^m dde? ddu+'a con trai\. O+? cu+~ ddu+o+.c nu+?a tha'ng, na`ng pha?i dde^? con cho me. cho^`ng tro^ng nom, ro^`i la.i ga'nh ha`ng ddi cho+.\. Ma^'y na(m kho' nho.c dda~ thay ha(?n ngu+o+`i na`ng. Ta^m ba^y gio+` kho^ng co`n la` co^ ga'i xinh xa('n ho^`i tru+o+'c. Na`ng gia` ddi nhie^`u la('m. DDa~ la^u na`ng kho^ng co`n chu' y' dde^'n sa('c dde.p cu?a mi`nh va` cu~ng kho^ng bie^'t no' ta`n lu'c na`o\. Sa('c dde.p cu~ng vo^ i'ch cho na`ng khi dda~ co' cho^`ng ro^`i\. Ta^m tha^'y mi`nh gia` va` ye^n ta^m trong su+. ddu+'ng tuo^?i\. Nhu+~ng nga`y cho+. phie^n, na`ng nhi`n ca'c co^ ga'i vo+'i y' nghi~ an pha^.n cu?a ngu+o+`i dda~ qua tuo^?i tre? ro^`i\. Ba^y gio+` na`ng co`n thi` gio+` dda^u trang ddie^?m nu+~a\. Ca'i co^ ha`ng xe'n xinh dde.p tru+o+'c kia no^?i tie^'ng ca? mo^.t vu`ng, ba^y gio+` kho^ng co`n ai nho+' dde^'n nu+~a\. DDa~ co' nhu+~ng co^ con ga'i kha'c mo+'i lo+'n le^n, ru+.c ro+~ va` tu+o+i ta('n, cu+o+`i no'i co' duye^n vo+'i nhu+~ng ca^.u con trai kha'c. Nhie^`u khi nhi`n ve? ha^n hoan sung su+o+'ng cu?a ho., Ta^m la.i nghi~ dde^'n nga`y tru+o+'c kia, hi`nh nhu+ dda~ la^u la('m, na`ng co`n la` co^ ha`ng xe'n ma' ho^`ng mo^i ddo?, e le^. cu'i ma(.t du+o+'i ca'i nhi`n a^u ye^'m cu?a ca^.u gia'o Ba`i nho nha~ va` ddu+'ng dda('n trong ta^'m a'o lu+o+ng. Tho+`i a^'y ba^y gio+` dda^u ? Chi. Lie^n may ma('n dda~ la^'y ddu+o+.c cho^`ng gia`u, le^n buo^n tre^n ti?nh, chi. a^'y va^~n tre? dde.p chu+ xu+a\. Ta^m khe~ tho+? da`i, ba^y gio+` ca'c chi. em ba.n cu~ kho^ng co`n ai o+? la.i dde^? cu`ng chia se? nhu+~ng no^~i kho' nho.c vo+'i na`ng.

Ta^m ra?o bu+o+'c ddi qua ca'nh ddo^`ng nghi~ ngo+.i\. DDa~ la^u, na`ng kho^ng co' di.p sang tha(m nha` vi` ba^.n con mo.n va` buo^n ba'n. Chie^`u nay La^n o+? tre^n ti?nh ve^`, ne^n na`ng dde^'n dde^? ga(.p em va` ho?i tha(m o^ng tu', me^.t dda~ ma^'y tha'ng nay\.

Ca^y dda co^~i va` ca'i qua'n ga.ch va^~n ddu+'ng ddo+.i na`ng o+? dda^`u la`ng. DDu+o+`ng ngo~ va^~n lo^`i lo~m vi` tra^u ddi, hai be^n ve^. va^~n mu`i be`o va` mu`i ra. u+o+'t. Trong la`ng cha(?ng co' gi` thay ddo^?i\.

Khi nghe tha^'y tie^'ng ba` Tu' a^u ye^'m ddo'n ho?i tre^n the^`m, tie^'ng tha(`ng A'i va` em be' reo mu+`ng chi., lo`ng Ta^m di.u la.i nhu+ nga`y na`ng co`n ga'nh ha`ng ve^`. Ta^m bu+o+'c va`o ngo^`i tre^n pha?n be^n ca.nh me.; ca(n nha` ddo^'i vo+'i na`ng hi`nh nhu+ ro^.ng ra~i va` la(.ng le~ ho+n tru+o+'c nhie^`u\.

-- Em La^n dda^u ?

No' vu+`a mo+'i cha.y dda^u sang ha`ng xo'm. Cha? bie^'t ca^`n gi` ma` no' co`n ddo+.i con dde^? xin tie^`n.

Ta^m tho+? da`i:

-- Con cha? co' ddo^`ng na`o dde^? ra ca?.

Ba` Tu' nhi`n con a'i nga.i:

-- Ca^.u gia'o la.i tho^i da.y ho.c, thi` nha` con tu'ng thie^'u tha^.t.

Hai me. con ye^n la(.ng kho^ng no'i nu+~a\. Ta^m tha^'y me. gia` ddi qua', hai ma'i to'c dda~ ba.c pho+\. Bo^~ng nhie^n, na`ng ddau xo't trong lo`ng, thu+o+ng me. va` buo^`n cho ca?nh nha` nghe`o\.

-- Kia, chi. dda~ dde^'n. Em cho+` chi. ma~i tu+` sa'ng dde^'n gio+`.

La^n o+? ngoa`i bu+o+'c va`o, nhanh nhe.n. Ca^.u lo+'n ha(?n le^n, da'ng ddie^.u ma.nh me? va` ho+i xa^'c la^'c, ro~ ra mo^.t ca^.u ho.c tro` lanh lo+.i tre^n tru+o+`ng ti?nh. Ta^m nhi`n em mu+`ng ro+~. Ma('t na`ng sa'ng le^n vi` kie^u ha~nh co' ngu+o+`i em nhu+ the^':

-- Em cho+i dda^u ve^` ? Bao gio+` la.i le^n ti?nh ho.c ?

Na`ng a^n ca^`n sa(n so'c, ho?i em. La^n tra? lo+`i chi. qua loa, ho+i bu+.c mi`nh ve^` nhu+~ng ca^u ho?i la^?n tha^?n cu?a chi.\. Ca^.u no'i ngay dde^'n chuye^.n ca^`n:

-- Em xin chi. mo^.t chu.c ba.c dde^? mua sa'ch ho.c.

Ta^m hoa?ng so+.:

-Sao nhie^`u the^', chi. la^'y dda^u ra\. DDo^. na`y buo^n ba'n kho' kha(u la('m, mo^.t nga`y va`i ha`o chi? la~i, em ba?o chi. la`m the^' na`o ddu+o+.c ?

Tha^'y La^n co' ve? kho^ng ba(`ng lo`ng, Ta^m vo^.i dda'p:

-- Ha~y dde^? thong tha? chi. lo ro^`i gu+?i chi. Lie^n cho em.

-- The^' thi` la^'y tie^`n dda^u ma` no^.p ddo+n va` mua sa'ch ba^y gio+` ? Kho^ng co' tha` ra(`ng o+? nha` cho xong.

La^n vu`ng va(`ng ddu+'ng ga^.y bu+o+'c ra ngoa`i the^`m. Ba` Tu' ngu+o+'c ma('t tro^ng theo, ro^`i vo^.i va~ bu+o+'c ra go.i em la.i\. Na`ng di.u gio.ng ngo.t nga`o:

-- Go+'m, chu+a chi em dda~ gia^.n. Co' pha?i chi. tie^'c em dda^u, vi` chi. chu+a co' tha^.t.

La^n ye^n la(.ng ro^`i kho^ng no'i gi`, quay ma(.t ddi cho^~ kha'c. Lo`ng chi. la.i kho^ng no+~ tha^'y em buo^`n:

-Thi` dda^y, chi. co' chu.c ba.c na`y la` tie^`n la^'y ho^. cho anh a^'y dda^y\. Em ca^`m la^'y ro^`i chi. lie^.u vay sau cu~ng ddu+o+.c.

Ta^m la^`n ruo^.t tu+o+.ng la^'y ra go'i ba.c gia^'y cuo^.n tro`n. So^' tie^`n na`ng vu+`a la^'y ddi.nh trang tra?i ca'c co^ng no+. va` lo su+u thue^' cho Ba`i\. Nhu+ng tha^'y ve? ma(.t vui mu+`ng cu?a em, na`ng que^n ma^'t ca? nhu+~ng no^~i lo so+. ddang cho+` na`ng.

Lu'c Ta^m ra ve^`, tro+`i dda~ to^'i\. Na`ng vo^.i va~ bu+o+'c mau dde^? ve^` cho con bu'. Su+o+ng mu` xuo^'ng phu? ca? ca'nh ddo^`ng, va` gio' la.nh no^?i le^n: Ta^m thu va.t a'o la.i cho ddo+~ re't, la^`n theo bo+` co? ddi\. Lo`ng na`ng me^.t nho.c va` e nga.i: la^'y dda^u ma` bu` va`o cho^~ tie^`n ddu+a cho em ? Ta^m nho+' la.i nhu+~ng lo+`i da(`n cu?a me. cho^`ng va` nhu+~ng ca^u gia^.n du+~ cu?a Ba`i mo^~i khi ho?i na`ng kho^ng co' tie^`n. Na`ng nghi~ dde^'n nhu+~ng nga`y buo^n ba'n ddu+o+.c, nga`y kho^ng, Ta^m da^'n bu+o+'c. Ca'i vo`ng dden cu?a ra(.ng tre la`ng Ba`ng bo^~ng vu.t hie^.n le^n tru+o+'c ma(.t, to^'i ta(m va` da^`y dda(.c. Ta^m buo^`n ra^`u nhi`n tha^'u ca? cuo^.c ddo+`i na`ng, cuo^.c ddo+`i co^ ha`ng xe'n tu+` tuo^?i tre? dde^'n tuo^?i gia` toa`n kho' nho.c va` lo so+., nga`y kia nhu+ ta^'m va?i tho^ so+\. Na`ng cu'i dda^`u ddi mau na`o trong ngo~ to^'i\.

-- Tha.ch Lam

Ta`i Lie^.u Tham Kha?o :

• Va(n Xuo^i La~ng Ma.n Vie^.t Nam (1930-1945), NXB Khoa Ho.c Xa~ Ho^.i, Ha` No^.i, 1994.

Courtesy Professor Stephen D. O'Harrow, Coordinator of Vietnamese Language Program, University of Hawaii