Ngo.n Nu'i Khua^'t Hi`nh
-- Tra^`n Vu~

hi chua^?n u'y Nguye^~n Xua^n ro+`i tru+o+`ng vo~ khoa bu+o+'c cha^n va`o ba?n doanh lie^n ddoa`n bie^.t ddo^.ng qua^n, ta'o My~ ddo? ro+.p. Nhu+~ng tra'i ta'o chi'n muo^`i tho+m dde^'n no^~i ca'c si~ quan tru+.c ban dde^`u say\. Gu+o+ng ma(.t ho. ddo+` dda^~n. Chua^?n u'y Nguye^~n Xua^n ddu+o+.c giao na('m trung ddo^.i 1, o^ng ddi ddo'ng tie^`n ddo^`n dda^`u mu`a mu+a\. Li'nh bie^n pho`ng xo?a to'c, kho^ng gia^'u tie^'ng cu+o+`i khi tro^ng tha^'y vie^n chua^?n u'y nho? be', tha^'p ngu+o+`i, tra('ng nhu+ mo^.t nhu.y cu'c. Le^~ ba`n giao die^~n ra nga('n ngu?i\. Thie^'u u'y Va^n, trung ddo^.i tru+o+?ng cu~, ho^'i ha? ve^` tha`nh pho^'\. Nguye^~n Xua^n tro^'n xuo^'ng ha^`m chi? huy\. O^ng ba^'m mu+o+`i ngo'n tay va`o bao ca't. Tie^'ng cu+o+`i dda'm li'nh che^' rie^~u\.

Nga`y dda^`u tre^n tie^`n ddo^`n, Nguye^~n Xua^n ba('t ga(.p gu+o+ng ma(.t di. ho+.m ru+`ng ru'\. Da ke? nhi`n qua ke~ ho+? cha^u mai bu?ng nhu+ da cu. gia` na(`m mo^.t cho^~ qua' la^u\. Nguye^~n Xua^n cho^`m da^.y, bo^. a'o tra^.n tre^n mi`nh o^ng u+o+'t dda^~m, co+n mu+a dde^m ha('t va`o ta(ng xe^ nhu+~ng vu~ng nu+o+'c ddo.ng. Tra'i nu'i tha'ch thu+'c tru+o+'c cu+?a ha^`m.

Trung ddo^.i na^'u co+m sa'ng tro^.n muo^'i vu+`ng. Chua^?n u'y Xua^n thanh sa't vu~ khi' va` qua^n so^'. O^ng thi ha`nh ddu'ng nguye^n ta('c ba`i ba?n dda~ ho.c o+? tru+o+`ng vo~ khoa\. Toa`n trung ddo^.i chi? co' mo^.t trung lie^n BAR, mo^.t su'ng co^'i 60, mu+o+`i bo^'n carabine M-1 va` hai AR-15. Nguye^~n Xua^n go.i ve^` dda.i ddo^.i than phie^`n. Be^n kia ma'y dda.i u'y Mai va(ng tu.c ro^`i ca('t ddu+o+`ng gia^y\. Mu`i ta'o chi'n le^n men to?a qua o^'ng no'i no^`ng na(.c dde^'n mu+'c vie^n chua^?n u'y ngu+?i tha^'y va` no^n mu+?a\.

Vu. vo^ ky? lua^.t dda^`u tie^n xa^?y ra sau tra^.n ba~o\. Nu'i ru+`ng cao nguye^n lo+? tra`n la^'n xuo^'ng ca(n cu+'. Ba~i mi`n chi'nh bi. la^'p, hai ra`o ke~m gai gio' cuo^'n bay, va` ca'c ra~nh mu+o+ng nga^.p nu+o+'c. Nguye^~n Xua^n cho go.i thu+o+.ng si~ Chey, trung ddo^.i pho' tri`nh die^.n.

- Thu+o+.ng si~ cho khai ra~nh.

- Nhie^.m vu. cu?a trung ddo^.i la` theo do~i thie^n nhie^n, thu' va^.t, con ngu+o+`i\.

- Nhie^.m vu. cu?a thu+o+.ng si~ la` da^~n li'nh ddi khai ra~nh!

Nguye^~n Xua^n qua't. Gu+o+ng ma(.t o^ng ddo? nhu+ nhu+~ng qua? ta'o o+? Darkto\. Thu+o+.ng Chey ne'm ddo^i ma('t a^m u xuo^'ng vu+.c nu'i\. DDe^'n chie^`u ca'c ha^`m chi`m va^~n nga^.p nu+o+'c.

Tha(`ng Nga^n theo la`m cho Xua^n, ca^`m ma'y, va` li'nh Vie^.t duy nha^'t. Trung ddo^.i 1 ta^.p trung li'nh thu+o+.ng va` Mie^n. Suo^'t tua^`n le^~, Nga^n ta't nu+o+'c, nhu+ng mo^~i no'n sa('t mu'c ddi mo^.t tra^.n ba~o a`o xuo^'ng. Chua^?n u'y Xua^n lo^.i trong ha^`m chi? huy, o^ng kho^ng bu+o+'c ra kho?i ta(ng xe^ tu+` lu'c va cha.m vo+'i thu+o+.ng Chey\. Buo^?i tru+a tha(`ng Nga^n hay tha^'y o^ng na(`m tha? no^?i tre^n ma(.t nu+o+'c. Buo^?i chie^`u Nguye^~n Xua^n da'n ma('t va`o khe ho+? cha^u mai\. O^ng tro^ng tha^'y tra'i nu'i gio^'ng dda^`u ga~ kho^?ng lo^` nu+?a mi`nh bi. cho^n so^'ng. Qua? nu'i pho+i ma(.t du+~ da(`n nhi`n vie^n chua^?n u'y khie^u khi'ch. Nguye^~n Xua^n tha^'y ro~ ngo.n nu'i theo do~i, ri`nh ra^.p chi'nh o^ng. DDe^m to^'i Xua^n sai tha(`ng Nga^n mu'c xa(ng dda^`y no'n sa('t ddo^'t lu+?a canh. O^ng ngu? me^ be^n a'nh lu+?a, tro^ng tha^'y nhu+~ng qua? ta'o My~ ru.ng la^'p ha^`m. DDo^i lu'c o^ng cu~ng tro^ng tha^'y nhu+~ng a'nh ddie^.n tha`nh pho^' xanh ddo? nha^'p nha'y giu+~a khoa?ng su+o+ng mu` tra`n bo'ng to^'i\. Mo^.t tie^.m nha^?y heo hu't ca.nh phi tru+o+`ng. Chuye^'n G.M.C ddi tu+` Pleiku le^n Kontoum. Bo^. tu+ le^.nh Darkto\. Nhu+~ng qua? ta'o ddo?. Nhu+~ng thu`ng phuy ta'o li'nh bie^.t ddo^.ng qua^n la(n ve^` tra.i gia binh luo^n hie^.n ra trong gia^'c ngu?\. Nhu+ng Nguye^~n Xua^n kho^ng ta`i na`o mo+ ddu+o+.c khoa?ng tho+`i gian tru+o+'c nha^.p ngu~\. O^ng thu+'c gia^'c giu+~a hoang va('ng, trong tie^'ng cu' ru'c, tin ta^'t ca? dda~ bo? ddi, bie^'n ma^'t.

Tua^`n na('ng dda^`u tie^n tha(`ng Nga^n dda^?y o^ng ra kho?i ha^`m. Nguye^~n Xua^n bi. loa'. Ngo.n nu'i ro~ nhu+ ta^'m ki'nh soi gu+o+ng ma(.t o^ng chai xa.m, lo^`i lo?m ho^' sa^u\. Ga^`n tru+a tra'i nu'i ho'a cam. Kho^ng pha?i ma`u na('ng, nhu+ng cam sa^`n cu?a nhu+~ng qua? cam My~ to lo+'n di. thu+o+`ng. Li'nh Mie^n co+?i tra^`n gia(.t du~\. DDa'm Thu+o+.ng sa`ng ne^'p na^'u ru+o+.u\. Chua^?n u'y Xua^n leo le^n tra^`n ta(ng xe^ nhi`n bo^'n phi'a\. La^`n dda^`u tie^n o^ng kha'm pha' ngo.n nu'i tru+o+'c ma('t ddan da^`y ba.ch du+o+ng, y he^.t dda`i nguye^n o+? trong nhu+~ng ta^'m hi`nh lu'c nho? o^ng tro^ng tha^'y chu.p ca?nh ba('c ba'n ca^`u\. Chua^?n u'y Xua^n so^'ng mo^.t ham me^ mo+'i: o^ng cho du+.ng bao ca't la^.p dda`i quan sa't - bo? ha`ng gio+` lu.c ti`m bo'ng ke? thu`\. O^ng nhi`n o^'ng nho`m nhie^`u dde^'n no^~i thuo^.c tu+`ng ho^'c dda', bu.i ca^y, dda(.t nhu+~ng te^n tru+~ ti`nh cho ca'c ddu+o+`ng he?m che? ddo^i va'ch nu'i\.

Mo^.t sa'ng thu+o+.ng Chey ba^'t ngo+` le^n dda`i\. Tru+o+'c khi vie^n chua^?n u'y ki.p pha?n u+'ng, thu+o+.ng Chey tro? xuo^'ng he?m "Thanh Xua^n" :

- O+? ddo'\.

Bo'ng ngu+o+`i cha.y trong o^'ng ki'nh. Nguye^~n Xua^n qua't tha(`ng Nga^n:

- Na.p trung lie^n!

Tia dda.n va~i va.ch tha(?ng. Tie^'ng su'ng do^.i va`o nu'i gia~ do`n xuo^'ng dda'\. DDie^.u mu'a lu+?a\. Chua^?n u'y Xua^n ba('n cho to+'i lu'c thu+o+.ng Chey ke^`m co^? tay\.

- Ba('n nu+~a he^'t dda.n.

Gu+o+ng ma(.t thu+o+.ng Chey to^'i la^`m li`\. Xua^n cu~ng nha^.n ra ta^`m ba('n qua' xa, o^ng go.i pha'o, chi? nha^.n ddu+o+.c nhu+~ng ca^u va(ng tu.c cu?a dda.i u'y Mai\. Tha(`ng Nga^n ga'c o^'ng no'i\. Vie^n chua^?n u'y ba('t ga(.p khoe' mo^i u a'm cu?a thu+o+.ng Chey ho+i nhe^'ch, da^`y, dda^`y che^' rie^~u o+? dda'm li'nh. Ngo.n nu'i u'a sa^`m sa xuo^'ng vu+.c. Ma^y ddu`n tha`nh chie^'c no'n che ga~ kho^?ng lo^`\. Tie^`n ddo^`n ru'c va`o co+n mu+a xa'm tro+? la.i\.

Nu+o+'c bie^'n ta(ng xe^ tha`nh mo^.t ho^' ao\. Tho+`i gian tu` trong vu~ng nu+o+'c kho^ng tro^i\. Nguye^~n Xua^n ba('t dda^`u vie^'t nha^.t ky'\. O^ng che'p ngay tre^n tra^`n ha^`m, co' lu'c nhu'ng mu+o+`i ngo'n tay va`o so+n ve~ mu+o+`i ngo.n nu'i le^n va'ch, nhu+~ng da^~y nu'i ky` di. chi chi't. Tha(`ng Nga^n hay tha^'y o^ng la(.n xuo^'ng dda'y a'p tai nghe nhi.p tho+? cu?a dda^'t, hoa(.c ngo'ng nhu+~ng so'ng ca^y lu+o+.n qua ra`o ke~m gai u`a to+'i\. Ba~i mi`n kho^ng cha^.n ddu+o+.c ngo.n nu'i\. No'n sa('t cha'y cong a'nh lu+?a ta('t nga^'m cu`ng vo+'i nhu+~ng gia^'c mo+ Nguye^~n Xua^n tro^'ng ro^~ng khi tro+`i u+?ng sa'ng.

Trung ddo^.i ve^` Darkto sau mo^.t tha'ng ddo'ng tie^`n ddo^`n.

Chua^?n u'y Xua^n bie^'t dda`n ba` dda^`u tie^n di.p Quo^'c Kha'nh. Ta'o My~ sai, ddo+m ki'n mi't kho^ng mo^.t ho^.t mu+a, tia na('ng na`o co' the^? lo.t qua ke~ la'. Bo^. tu+ le^.nh tie^`n phu+o+ng pha't kie^'n chie^'n thua^.t mo+'i: Lu+.a nhu+~ng qua? ta'o tho+m, chi'ch thuo^'c chuo^.t ra~i kha('p ru+`ng nu'i\. Ta'o tro^? nhanh dde^'n mu+'c li'nh kho^ng ki.p ha'i\. Nguye^~n Xua^n ve^` ha^.u cu+' su+?ng so^'t kha'm pha' ba?n doanh lie^n ddoa`n bie^.t ddo^.ng qua^n kho^ ra'o\. Be^n ngoa`i thi. tra^'n ta^`m ta~.

Le^~ duye^.t binh ca'c ddo+n vi. ddeo gia^y bie^?u du+o+ng. Sau quo^'c ca, thu+o+.ng Chey ye^u sa'ch Nguye^~n Xua^n da^~n li'nh xuo^'ng xo'm theo truye^`n tho^'ng trung ddo^.i mo^~i ky` ddo'ng tie^`n ddo^`n. Nguye^~n Xua^n gia^.n run. O^ng co^' ke^`m mu+o+`i ngo'n tay dde^? li'nh ddu+`ng tro^ng tha^'y\. Gio.ng no'i thu+o+.ng Chey a^m u nhu+ tie^'ng ru+`ng. DDa'm li'nh va^y quanh ddo+.i cho to+'i lu'c vie^n chua^?n u'y kho^ng the^? thoa'i tha'c.

Chua^?n u'y Xua^n kho^ng ke^? vo+'i ai la^`n xuo^'ng xo'm dda^`u tie^n. Kho^ng ke^? mu`i dda`n ba` dda^`u tie^n o^ng ngu+?i tha^'y, mu`i da^`u tho^'t no^'t con ddie^'m thoa kha('p mi`nh. Kho^ng ke^? hai nu'm vu' lo+ lu+?ng giu+~a chuo^~i bu`a Ka` Tha ke^'t ba(`ng chi? ngu~ sa('c. Chi? tha(`ng Nga^n tro^ng tha^'y o^ng ra kho?i nha` tho^? tru+o+'c tie^n. O^ng ha^'p ta^'p nhu+ cha.y\. Ve^` dde^'n tra.i, du` kho^ ra'o, o^ng va^~n phu? poncho che dda'y qua^`n u+o+'t dda^~m.

Trung ddo^.i 1 tro+? ra tie^`n ddo^`n sau tra^.n dda'nh vu`ng ba bie^n. Chua^?n u'y Loan, si~ quan ddo^`ng khoa' vo+'i Nguye^~n Xua^n tu+? tra^.n, ddo+n vi. che^'t qua' nu+?a\. DDa.i u'y Mai lo^`ng lo^.n tru+o+'c pho'ng ddo^` ha`nh qua^n, mo.i hy vo.ng ve^` chie^'n thua^.t "thuo^'c chuo^.t" tie^u ta'n.

Buo^?i sa'ng lu+o+.m xa'c, tru+.c tha(ng dda?o vo`ng, Nguye^~n Xua^n dda(.t cha^n xuo^'ng ma(.t dda^'t chao nhu+ ta`u dda('m. O^ng tho+? ho^?n he^?n. Ve^'t ma'u cu?a tra^.n chie^'n va`i gio+` tru+o+'c tu+o+i ro'i\. Thu+o+.ng Chey cho phu? chie^'u ca'c xa'c li'nh ti`m tha^'y\. Ngo.n nu'i nhi`n Nguye^~n Xua^n tho?a ma~n. O^ng kho^ng da'm vuo^'t ma('t chua^?n u'y Loan nha^'p nha'y sau mo^~i tia cho+'p ba'o do^ng. Nguye^~n Xua^n tro^'n xuo^'ng ha^`m chi? huy\. Cho^'c cho^'c ngo.n nu'i qua ke? ho+? cha^u mai xa^'n to+'i\. Vie^n chua^?n u'y nu'p sau la' cha('n. Tha(`ng Nga^n na^'u cha'o tro^.n ca?i ma(.n ddem dde^'n, Nguye^~n Xua^n nuo^'t cha'o nhu+ uo^'ng lu+?a, co^? ho.ng bo?ng ra't. Tru+.c tha(ng do.n ba~i qua^`n cho dde^'n gio.t na('ng cho't.

Bie^'n co^' xa^?y dde^'n khi trung u'y Trang, si~ quan ddie^`u kho^ng lie^n ddoa`n xuo^'ng tie^`n ddo^`n. Tra^.n dda'nh bom kho^'c lie^.t. Nguye^~n Xua^n nga~ ngo^`i\. Pha?n lu+.c lu+o+'t qua ddi?nh nu'i\. Tu+` ca'c bu.ng sa('t, ta'o My~ ddo? o^'i, tro`n xoe, xoay ti't ba('n tung trie^.u trie^.u\. Nguye^~n Xua^n tro^ng ro~ na('p ta'o ddo? tu+o+i lu+o+'t e^m, ye^n ti~nh, kho^ng a^m thanh, gia(ng ti~nh mi.ch qua ca^y ru+`ng. Lu+o+'i ta'o dang kha('p tro+`i tha? bung ddo^.t ngo^.t nho^`i so'ng. Tie^'ng ddo^.ng cu?a trie^.u qua? ta'o vo+~ vang trong no'n sa('t Nguye^~n Xua^n. Vie^n chua^?n u'y te' xa^'p. Gio' tha^?y bao ca't, la^.t na('p to^n, ba^.t ma'i\. O^ng chu'i xuo^'ng ha`o\. Vo`ng ke~m gai cuo^.n xoa('n tha('t cho dde^'n lu'c bu+'t bay tru+o+'c ma(.t o^ng. Xua^n co ru'm ghi.t no'n sa('t. O^ng nha('m ma('t nhu+ng va^~n tro^ng tha^'y qua? ta'o ddo? kho^?ng lo^` di. da.ng xoa'y dda^'t tru+o+'c khi tro^`i le^n co+`i dda^'t dda'. Ca'c ma?nh ta'o che'm ra.t ru+`ng. Nguye^~n Xua^n chu+'ng kie^'n ngo.n nu'i mang gu+o+ng ma(.t co^' thie^'u u'y Loan tro+.n ngu+o+.c. O^ng nghe tie^'ng ga^`m cu?a nu'i, tie^'ng ke^u cu?a o^ng lu'c con ddie^'m mo+? cu'c qua^`n, va` no^~i so+. ha~i do^`n xuo^'ng bu.ng. Vie^n chua^?n u'y la(n lo^.n trong ho^' ca' nha^n.

Qua tra^.n dda'nh bom tha(`ng Nga^n nhi`n dda'y qua^`n vie^n chua^?n u'y u+o+'t su~ng lu'c o^ng ddi qua cha?o ga.o chu+a ki.p vo chi'n du+o+'i su+'c no'ng.

Nhu+~ng nga`y sau khi trung u'y Trang tro+? ve^` lie^n ddoa`n, ca'c ta^'n ta'o phu? nu'i ba('t dda^`u tho^'i hoa(ng, mu`i ho^i tho^'i bo^'c le^n tre^n ne^`n ta'o ddo? ga^'c. Nguye^~n Xua^n thay ddo^?i\. Mo^~i sa'ng o^ng ddu+'ng tre^n no'c ha^`m hi't tho+?, thu va`o la' pho^?i ca'i mu`i thum thu?m lo+.m gio.ng khie^'n toa`n trung ddo^.i pha?i bi.t ba(ng ca' nha^n che mu~i\. Ru+`ng xa'c xo+\. Ngo.n nu'i ha^'p ho^'i ddo+.i che^'t. Nguye^~n Xua^n cha.y bo^. khoe? khoa('n qua ca'c ddu+o+`ng ha`o\. O^ng la^'y ca^y khe^`u xa'c ta'o vu.n vu+o+'ng ngoa`i ra`o ke~m gai bo? va`o ho`m dda.n dda.i lie^n tro^.n ddu+o+`ng la`m mu+'c. Nguye^~n Xua^n kho^ng a(n gi` kha'c ngoa`i ca'c mo'n ta'o o^ng che^' bie^'n. O^ng ve~ kha('p ha^`m cha^n dung ngo.n nu'i lo+? nhu+~ng ddo^'m ghe? cha?y mu?. Xua^n treo tranh trie^?n la~m chie^'n ti'ch. Tha(`ng Nga^n mo^~i nga`y va`o ha^`m que't do.n ra'c ru+o+~i ba('t ga(.p vie^n chua^?n u'y nhai lo~i ta'o ki'ch thi'ch.

- Chie^'n tha('ng trong ta^`m tay\.

O^ng tro? ngo.n nu'i me'o mo'.

Tie^`n ddo^`n sang tua^`n le^~ thu+' ba no^?i nhu+ mo^.t o^'c dda?o\. Xa'c ta'o ti'm ba^`m chung quanh. Ca'nh ru+`ng va` ngo.n nu'i chi`m du+o+'i ra'c bie^'n ma^'t. Nguye^~n Xua^n tin dda~ chie^'n tha('ng. O^ng tro+? ne^n ki'ch ddo^.ng, qua't tha'o li'nh, ne'm trung ddo^.i ra kho?i ra`o lu.c soa't. Nguye^~n Xua^n hung du+~ ddo^.t ngo^.t khie^'n thu+o+.ng Chey im la(.ng va` tha(`ng Nga^n mo^~i khi bu+ng mu+'c va`o ha^`m dda^m ru.t re`. Nguye^~n Xua^n cho ne'm lu+.u dda.n xuo^'ng ca'c hang va` ba('n su'ng co^'i xuo^'ng nhu+~ng he?m nu'i chu+a bi. ta'o la^'p. Buo^?i sa'ng trung ddo^.i lo^i du+o+'i tha?m ta'o ru+~a mo^.t xa'c du ki'ch, vie^n chua^?n u'y ho^'i ha? ba'o ca'o ve^` dda.i ddo^.i, o^ng cu'p ma'y tru+o+'c khi dda.i u'y Mai ki.p va(ng tu.c.

Ca'nh ru+`ng ho^`i sinh ba^'t ngo+` sau tra^.n mu+a cuo^'i na(m. Nhu+~ng gio.t nu+o+'c tra('ng no+? hoa\. Da^~y nu'i tu+o+i to^'t xanh hu+.c. Nguye^~n Xua^n su+u ta^.p bu+o+'m trong ha^`m. Tha(`ng Nga^n tha^'y o^ng da'n ca'c ca'nh bu+o+'m le^n va'ch. Nhu+~ng lu'c quang, o^ng le^n dda`i quan sa't nhi`n he?m "Thanh Xua^n". He?m nu'i che? sa^u giu+~a dda^'t dda'. Ngo.n nu'i ra^.m ha(~n. Vie^n chua^?n u'y bo? nu+?a nga`y theo do~i su+. na^?y cho^`i cu?a la'. Theo do~i nhu+~ng con nho^.ng ho'a bu+o+'m. Mo^~i ddo.t la' nhu', mo^~i con nho^.ng ho'a tha^n ki'ch thi'ch o^ng trong o^'ng nho`m. O^ng nga('m ma?i mie^'t bu.ng nu'i thoai thoa~i, ddu`i nu'i xoa~i, thung lu~ng pha(?ng, ca'nh ru+`ng da^`y va` qua? ddo^`i o+? lu+ng chu+`ng thung lu~ng mo^~i nga`y mo^.t tro`n tri.a\. Buo^?i to^'i Nguye^~n Xua^n la('ng nghe nu'i kho' ngu? tra(n tro+?. DDe^m dda'm li'nh Mie^n tha('ng ddu+o+`ng tho^'t no^'t, vie^n chua^?n u'y uo^'ng ba ba't. O^ng ddo^.t ngo^.t the`m ngo.t, dde^'n mu+'c mu't ca'c xa'c bu+o+'m, co^' ru't ma^.t tu+` bu.ng nho^.ng dda~ kho^\. Nga`y trung ddo^.i ve^` Darkto, Nguye^~n Xua^n ra kho?i ta(ng xe^, o^ng cho'a ma('t. DDi?nh nu'i sa'ng gu+o+ng. DDi?nh nu'i mo+'i me? tu+o+i nhu+ kho^ng pha?i ngo.n nu'i o^ng thu+o+`ng tro^ng tha^'y\. Mo^.t chuo^~i bu`a Ka` Tha xanh ddo? la^'p la'nh treo ngang nu'i\. Vie^n chua^?n u'y say me^ nga('m cho dde^'n lu'c ca^`u vo`ng ngu~ sa('c tan bie^'n va`o gia?i ma^y chu+a kho^ lu+o+.n du+o+'i ga^`m na('ng.

Chua^?n u'y Xua^n la`m ti`nh la^`n dda^`u tie^n tre^n ca(n ga'c da(`n to^n cu?a nha` tho^?. O^ng tho^i so+., nhu+ng ki'ch thi'ch ham muo^'n to^.t bu+.t. Vie^n chua^?n u'y na(`m dde` le^n mi`nh con ddie^'m. O^ng cho^'ng hai tay nhu+ hi't dda^'t. Mo^~i khi tha? ngu+o+`i a^'n xuo^'ng o^ng dde^'m nhu+ va^~n thu+o+`ng la`m o+? tru+o+`ng vo~ khoa\. Tho^ng thu+o+`ng dde^'n hai tra(m o^ng ngu+`ng la.i dde^? tho+?, ro^`i la.i tie^'p tu.c. Xua^n la`m ti`nh say me^, o^ng kho^ng ra kho?i nha` tho^?, o+? suo^'t tua^`n vo+'i ddie^'m. O^ng la`m ti`nh suo^'t buo^?i sa'ng, suo^'t buo^?i tru+a, suo^'t buo^?i chie^`u va` ca? buo^?i to^'i\. Mo^` ho^i o^ng cha?y tha'o, hai ba('p cha^n sa(n, hai ba('p tay tro+? ne^n ra('n, tha^n the^? no+?. O^ng kho^ng co`n la` vie^n chua^?n u'y nho? be' da tra('ng nhu.y cu'c. La('m lu'c Xua^n thu+.c ta^.p ba`i ta^.p dda^m lu+o+~i le^ cu?a qua^n tru+o+`ng va` ca?m tha^'y thoa? ma~n. Con ddie^'m ca('n chuo^~i bu`a Ka` Tha ke^u nhu+~ng tie^'ng Mie^n tu.c tie^~u\. DDa.i u'y Mai pha?i cho li'nh go.i o^ng tro+? ra tie^`n ddo^`n.

Tha(`ng Nga^n che^'t trong he?m nu'i "Thanh Xua^n". Mo^.t tha'ng sau Nguye^~n Xua^n ha~y co`n nghe no' go.i o^ng suo^'t dde^m. Tha(`ng Nga^n re^n giu+~a ru+`ng. Gio.ng trong tre?o, ke^u la, lu'c kho'c, khi ai oa'n, khi ke^? le^? va` go.i te^n Nguye^~n Xua^n. Vie^n chua^?n u'y lu`a li'nh kho?i ddo^`n, ru+`ng nu'i hoang vu, xa'c tha(`ng Nga^n bie^'n ma^'t. Mu+a nu'i la.nh le~o, dde^m ki'n bu+ng, chua^?n u'y Xua^n run ra^~y ve^` ha^`m. Buo^?i chie^`u tha(`ng Nga^n va`o he?m "Thanh Xua^n" ti`m bu+o+'m dda.p mi`n, du ki'ch buo^.c nhu+? o+? bi`a ru+`ng. Thu+o+.ng Chey kho^ng cho Nguye^~n Xua^n da^~n li'nh ro+`i ddo^`n. Suo^'t dde^m tha(`ng Nga^n re^n. Suo^'t dde^m thu+o+.ng Chey ta^'n cu+?a\. Nguye^~n Xua^n no^?i ddie^n. Tie^`n ddo^`n va^y chi'nh o^ng. Ba~i mi`n ddi.nh hu+o+'ng chu+.c no^?. Ra`o ke?m gai tu?a\. Lu+.u dda.n tra'i sa'ng. DDo^i ma('t thu+o+.ng Chey sa('c nho.n. Nguye^~n Xua^n pha't cuo^`ng trong ta(ng xe^\. O^ng ve~ gu+o+ng ma(.t tha(`ng Nga^n lu'c so^'ng. Ve~ ddo^i ma('t co^' thie^'u u'y Loan lu'c che^'t. Ve~ nhu+~ng qua? ta'o, nhu+~ng da^~y bao ca't cho^`ng cha^'t va` ngo.n nu'i\. Nguye^~n Xua^n uo^'ng xa(ng phun lu+?a\. O^ng kha` lu+?a ra ngoa`i ke? ho+? cha^u mai ddo^'t ru+`ng. DDa'm cha'y lan kha('p trie^`n nu'i\. Lu+?a nha?y mu'a\. DDe^'n sa'ng gu+o+ng ma(.t ke? nhi`n Nguye^~n Xua^n xanh nho+'t.

DDu+'a con ga'i ca('n bu`a Ka` Tha ke^u ddau\. Nguye^~n Xua^n la^.t no' na(`m xa^'p. O^ng la`m ti`nh hung ba.o\. Con ddie^'m kho^ng ngo+'t la\. Nguye^~n Xua^n hung ha~n. O^ng tro^ng tha^'y ma?ng lu+ng nga(m cu?a dda'm li'nh Mie^n, tro^ng tha^'y gu+o+ng ma(.t tha(`ng Nga^n re^n.

Tie^?u ddoa`n pho'ng ra cuo^.c ha`nh qua^n lo+'n. Bo^'n dda.i ddo^.i qua^`n nu'i\. DDa.i u'y Mai qua't tha'o o+? bo^. chi? huy\. DDa'm li'nh tan va`o co? tranh. Nguye^~n Xua^n theo da^'u ve^'t thu+o+.ng Chey\. Ca'nh ru+`ng ddan lu+o+'i\. Nhu+~ng gia^y ma^y buo^ng tu+' phi'a\. Ru+`ng gai cu+'a a'o tra^.n ra'ch bu+o+m. Ngo.n nu'i cha.y theo bu+o+'c cha^n Nguye^~n Xua^n da^~m tre^n dda^'t. O^ng tra dda.n. Bo'ng thu+o+.ng Chey ro~, ma^'t, ro^`i la.i hie^.n o+? cha^n nu'i\. Go^'c mai ru+`ng va`ng hoe\. Nguye^~n Xua^n va~i dda.n. O^ng ba('n to+'i ta^'p giu+~a lu+ng a'o cho dde^'n lu'c nha^.n ra vu+`a cha(.t go^'c mai\. Thu+o+.ng Chey bie^'n va`o he?m "Thanh Xua^n". Su+o+`n nu'i san sa't. Nguye^~n Xua^n cha.y giu+~a hai va'ch nu'i xo^ dda^?y\. O^ng tro^ng tha^'y gu+o+ng ma(.t ga~ kho^?ng lo^` sau ke? la'. Mo^.t so'ng mu~i ga^~y, chie^'c ca^`m tho^, bo'ng thu+o+.ng Chey ba(ng ba(ng. Nu'i la(n, ru+`ng cha.y\. Nu'i ddo^`i chuye^?n ddo^.ng tro^`i nhu+~ng go^'c dda`i du+o+ng ba'm gia^`y Nguye^~n Xua^n. O^ng pha't quang ba(`ng lu+.u dda.n la^n tinh. Ngo.n nu'i ke^u ru'. Tie^'ng no^? a^`m pha't lu+?a\. Nguye^~n Xua^n nghe tie^'ng cha^n thu+o+.ng Chey vang do^.i, tie^'ng u` u` cu?a tru+.c tha(ng qua^`n, tie^'ng nhu+~ng qua? ta'o My~ ba('n tu'a xuo^'ng ru+`ng ro+'t chung quanh. Xua^n ca?m gia'c o^ng kho^ng the^? che^'t, ba^'t tu+?. O^ng pho'ng nhi.p nha`ng nhu+ con ba'o\. Hai ba('p ddu`i Xua^n de?o dai ky` la., o^ng tung mi`nh qua nhu+~ng mo^ dda^'t, thoa('t tre^n mo^.t phie^'n dda', thu mi`nh ca.nh go^'c ca^y, tru+o+`n qua nhu+~ng re^~ ru+`ng. A'nh ma('t ngo.n nu'i ro~ da^`n da^`n. Mo^.t lu'c Nguye^~n Xua^n ngo+~ ba('n ha. thu+o+.ng Chey, o^ng dde^'n ga^`n nha^.n ra xa'c hoa~ng. Do^'c nu'i tha(?ng. Nguye^~n Xua^n tre`o\. O^ng ke'o co+ ba^~m ba('n tu+o+'i lu'c kho^ng co`n tha^'y va'ch nu'i tru+o+'c ma('t. Da^~y nu'i ga^`m, nhu+~ng nha'nh du+o+ng ga^~y\. Kho'i tan, Nguye^~n Xua^n cho+.t nha^.n ra ddi?nh nu'i bie^'n ma^'t, chung quanh tro^'ng tra?i chi? co' nhu+~ng dda'm ma^y tro^i va` thung lu~ng ba't nga't.

Co^' thie^'u u'y Nguye^~n Xua^n che^'t trong tra^.n dda'nh.

Ngo.n nu'i qua mu`a kho^ cha?y he^'t nu+o+'c tra('ng trong. Tie^`n ddo^`n tro+? la.i mu+a lu~ nga`y chua^?n u'y The^' Hu+o+ng, to^'t nghie^.p lie^n tru+o+`ng vo~ khoa ve^` nha^.n trung ddo^.i 1. Vie^n chua^?n u'y mo+'i, tre?, tra('ng nhu.y cu'c.

-- Tra^`n Vu~

Ta`i Lie^.u Tham Kha?o :

• Ta^.p San Ho+.p Lu+u