Tôi Ði H÷c
-- Thanh T¸nh


¢ng nåm cÑ vào cu¯i thu, lá ngoài ð߶ng røng nhi«u và trên không có nhæng ðám mây bàng bÕc, lòng tôi lÕi nao nÑc nhæng kÖ ni®m hoang mang cüa bu±i tñu tr߶ng.

Tôi không th¬ nào quên ðßþc nhæng cäm giác trong sáng ¤y näy n· trong lòng tôi nhß m¤y cành hoa tß½i mïm c߶i giæa b¥u tr¶i quang ðãng.

Nhæng ý tß·ng ¤y tôi chßa l¥n nào ghi lên gi¤y, vì h°i ¤y tôi không biªt ghi và ngày nay tôi không nh¾ hªt. Nhßng m² i l¥n th¤y m¤y em nhö røt rè núp dß¾i nón m© l¥n ð¥u tiên ðªn tr߶ng, lòng tôi lÕi tßng b×ng rµn rã.

Bu±i sáng mai hôm ¤y, mµt bu±i mai ð¥y sß½ng thu và gió lÕnh. M© tôi âu yªm n¡m tay tôi dçn ði trên con ð߶ng làng dài và h©p. Con ð߶ng này tôi ðã quen ði lÕi l¡m l¥n, nhßng l¥n này tñ nhiên tôi th¤y lÕ. Cänh v§t chung quanh tôi ð«u thay ð±i, vì chính lòng tôi ðang có sñ thay ð±i l¾n: Hôm nay tôi ði h÷c.

Tôi không lµi qua sông thä di«u nhß th¢ng Quí và không ra ð°ng nô hò nhß th¢ng S½n næa.

Trong chiªc áo väi dù ðen dài tôi cäm th¤y mình trang tr÷ng và ðÑng ð¡n.

D÷c ð߶ng tôi th¤y m¤y c§u nhö trÕc b¢ng tôi, áo qu¥n tß½m t¤t, nhí nhänh g÷i tên nhau hay trao sách v· cho nhau xem mà tôi thèm. Hai quy¬n v· m¾i ðang · trên tay tôi ðã b¡t ð¥u th¤y n£ng. Tôi b£m tay ghì th§t ch£t, nhßng mµt quy¬n v· cûng chì ra và chênh ð¥u chúi xu¯ng ð¤t. Tôi xóc lên và n¡m lÕi c¦n th§n. M¤y c§u ði trß¾c o sách v· thi®t nhi«u lÕi kèm cä bút thß¾c næa. Nhßng m¤y c§u không ð¬ lµ vë khó khån gì hªt.

Tôi mu¯n thØ sÑc mình nên nhìn m© tôi:

- M© ðßa bút thß¾c cho con c¥m.

M© tôi cúi ð¥u nhìn tôi v¾i c£p m¡t th§t âu yªm:

- Thôi ð¬ m© n¡m cûng ðßþc.

Tôi có ngay cái ý kiªn v×a non n¾t v×a ngây th½ này: ch¡c chï ng߶i thÕo m¾i c¥m n±i bút thß¾c.

Ý nghî thoáng qua trong trí tôi nh© nhàng nhß mµt làn mây lß¾t ngang trên ng÷n núi.

Trß¾c sân tr߶ng làng MÛ Lý ð¥y ð£c cä ng߶i. Ng߶i nào áo qu¥n cûng sÕch s¨, gß½ng m£t cûng vui tß½i và sáng süa.

Trß¾c ðó m¤y hôm, lúc ði ngang làng Hòa An bçy chim quyên v¾i th¢ng Minh, tôi có ghé tr߶ng mµt l¥n.

L¥n ¤y tr߶ng ð¯i v¾i tôi là mµt n½i xa lÕ. Tôi ði chung quanh các l¾p ð¬ nhìn qua cØa kính m¤y bän ð° treo trên t߶ng. Tôi không có cäm tß·ng gì khác là nhà tr߶ng cao ráo sÕch s¨ h½n các nhà trong làng.

Nhßng l¥n này lÕi khác. Trß¾c m£t tôi, tr߶ng MÛ Lý v×a xinh x¡n v×a oai nghiêm nhß cái ðình Hòa „p. Sân nó rµng, mình nó cao h½n nhæng bu±i trßa hè ð¥y v¡ng l£ng. Lòng tôi ðâm ra lo sþ v¦n v½.

Cûng nhß tôi, m¤y c§u h÷c trò m¾i b· ngÞ ðÑng nép bên ng߶i thân, chï dám nhìn mµt næa hay dám ði t×ng bß¾c nh©. H÷ nhß con chim con ðÑng trên b¶ t±, nhìn quãng tr¶i rµng mu¯n bay, nhßng còn ng§p ng×ng e sþ. H÷ thèm vøng và ß¾c ao th¥m ðßþc nhß nhæng h÷c trò cû, biªt l¾p, biªt th¥y ð¬ khöi phäi røt rè trong cänh lÕ.

Sau mµt h°i tr¯ng thúc vang dµi cä lòng tôi, m¤y ng߶i h÷c trò cû ðªn s¡p hàng dß¾i hiên r°i ði vào l¾p. Chung quanh nhæng c§u bé vøng v« lúng túng nhß tôi cä. Các c§u không ði. Các c§u chï theo sÑc mÕnh kéo dìu các c§u t¾i trß¾c. Nói các c§u không ðÑng lÕi càng ðúng h½n næa. Vì hai chân các c§u cÑ d«nh dàng mãi. Hªt co lên mµt chân, các c§u lÕi du²i mÕnh nhß ðá mµt quä banh tß·ng tßþng. Chính lúc này toàn thân các c§u cûng ðang run run theo nh¸p bß¾c rµn ràng trong các l¾p.

Ông ð¯c tr߶ng MÛ Lý cho g÷i m¤y c§u h÷c trò m¾i ðÑng lên trß¾c l¾p ba. Tr߶ng làng nhö nên không có phòng riêng cüa ông ð¯c. Trong lúc ông ð÷c tên t×ng ng߶i, tôi cäm th¤y nhß quä tim tôi ng×ng ð§p. Tôi quên cä m© tôi ðang ðÑng sau tôi. Nghe g÷i ðªn tên, tôi tñ nhiên gi§t mình và lúng túng. Sau khi ð÷c xong m¤y mß½i tên ðã viªt sÇn trên mänh gi¤y l¾n, ông ð¯c nhìn chúng tôi nói s¨:

- Thª là các em ðã vào l¾p nåm. Các em phäi c¯ g¡ng h÷c ð¬ th¥y m© ðßþc vui lòng, và ð¬ th¥y dÕy chúng em ðßþc sung sß¾ng. Các em ðã nghe chßa ? (Các em ð«u nghe nhßng không em nào dám trä l¶i. Cûng may ðã có tiªng dÕ rang cüa phø huynh ðáp lÕi.)

Ông ð¯c nhìn chúng tôi v¾i c£p m¡t hi«n t× và cäm ðµng. M¤y c§u h÷c trò l¾p ba cûng ðua nhau quay ð¥u nhìn ra. Và ngoài ð߶ng cûng có m¤y ng߶i ðÑng d×ng lÕi ð¬ nhìn vào. Trong nhæng phút giây này chúng tôi ðßþc ng߶i ta ng¡m nhìn nhi«u h½n hªt. Vì v§y ðã lúng túng chúng tôi càng lúng túng h½n.

Ông ð¯c l¤y c£p kính tr¡ng xu¯ng r°i nói:

- Thôi, các em ðÑng ðây s¡p hàng ð¬ vào l¾p h÷c.

Tôi cäm th¤y sau lßng tôi có mµt bàn tay d¸u dàng ð¦y tôi t¾i trß¾c. Nhßng ng߶i tôi lúc ¤y tñ nhiên th¤y n£ng n« mµt cách lÕ. Không giæ ðßþc chéo áo hay cáng tay cüa ng߶i thân, vài ba c§u ðã t× t× bß¾c lên ðÑng dß¾i hiên l¾p. Các c§u lüng lëo nhìn ra sân, n½i mà nhæng ng߶i thân ðang nhìn các c§u v¾i c£p m¡t lßu luyªn. Mµt c§u ðÑng ð¥u ôm m£t khóc. Tôi b¤t giác quay lßng lÕi r°i dúi ð¥u vào lòng m© tôi nÑc n· khóc theo. Tôi nghe sau lßng tôi, trong ðám h÷c trò m¾i, vài tiªng thút thít ðang ng§p ng×ng trong c±. Mµt bàn tay quen nh© vu¯t mái tóc tôi.

Ông ð¯c nhçn nÕi ch¶ chúng tôi.

- Các em ð×ng khóc. Trßa này các em ðßþc v« nhà c½ mà. Và ngày mai các em lÕi ðßþc nghï cä ngày næa.

Sau khi th¤y hai mß½i tám c§u h÷c trò s¡p hàng ð«u ð£n dß¾i hiên tr߶ng, ông ð¯c li«n ra d¤u cho chúng tôi vào l¾p nåm. Mµt th¥y trë tu±i, gß½ng m£t hi«n t×, ðang ðón chúng tôi vào cØa l¾p. Trong th¶i th½ ¤u tôi chßa bao gi¶ xa m© tôi nhß l¥n này. Tôi cûng l¤y làm lÕ vì có nhûng hôm ði ch½i su¯t cä ngày v¾i chúng bÕn · ð°ng làng l® Xá, lòng tôi vçn không cäm th¤y xa nhà hay xa m© tôi chút nào hªt.

Mµt mùi hß½ng lÕ xông lên trong l¾p. Trông hình gì treo trên t߶ng tôi cûng th¤y lÕ và hay hay. Tôi nhìn bàn ghª ch² tôi ng°i r¤t c¦n th§n r°i tñ nhiên nh§n là v§t riêng cüa mình. Tôi nhìn ng߶i bÕn tí hon ng°i bên tôi, mµt ng߶i bÕn tôi chßa h« biªt, nhßng lòng tôi vçn không cäm th¤y sñ xa lÕ chút nào. Sñ quyªn luyªn ¤y tñ nhiên và b¤t ng¶ quá ðªn tôi cûng không dám tin là có th§t.

Mµt con chim con li®ng ðªn ðÑng trên b¶ cØa s±, hót m¤y tiªng røt rè r°i v² cánh bay cao.

Tôi ðßa m¡t thèm thu°ng nhìn theo cánh chim. Mµt kÖ ni®m cû ði bçy chim giæa cánh ð°ng lúa bay trên b¶ sông Viêm s¯ng lÕi ð¥y dçy trong trí tôi.

Nhßng nhæng tiªng ph¤n cüa th¥y tôi gÕch mÕnh trên bäng ðen ðã ðßa tôi v« cänh th§t.

Tôi vòng tay lên bàn chåm chï nhìn th¥y viªt và l¦m b¦m ð÷c:

Bài t§p viªt : Tôi ði h÷c !

Courtesy NKD